Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 157
Rússland.
FRJETTIR.
157
mælt orS á X>á tungu, en hafa sjer fyrir túlka þá menn, er reknir
hafa veriS úr embættunum, meban þeir optlega standa ragnandi
me5 keyriS eSa „kor8ann“ í hendinni. Múturnar eru þaS eina,
sem gera þá auSveldari, en þar sem drykkjuskapur eSa fákunn-
átta hefir rýrt virSinguna á undan, er þetta illa falliS til um-
bóta. Allt þetta er nú sök sjer, en hitt tekur yfir allt, sem
haft er frammi í skólunum og i öllu fyrirkomulagi uppfræS-
ingarinnar. Hjer er þaS, aS kenna má „svælunnar“. í þeim
skólum, þar sem kennslan fer enn fram á pólversku, hefir
stjórnin látiS gera hana svo dýra, hækka verSiS á skólabók-
unum og svo frv., aS almúgafólki verSur þaS um efni fram aS
senda börn sín í þá skóla. AS lialda innlenda kennara eSa út-
lenda í heimahúsum, gerir stjórnin öllum sem erfSast, þó foreldr-
arnir hafi efni á því, en hitt er fyrirboSiS, aS senda börnin til
náms í önnur lönd. I enum opinberu skólum, þ. e. þeim skól-
um, er stjórnin hefir sett, er frumfræSin rússnesk tunga, og fram-
farirnar eru metnar eptir þvi, hversu skjótt og vel unglingunum
tekst aS nema rússneskt mál. Börnunum er troSiS í rússneskan
búning, og í þau er troSiS rússneskunni fyrst og fremst, og hana
verSa þau aS tala, er hún er numin, hæSi í skólastofunni og
þegar þauljetta sjer upp milli stunda; en þá mega þau ekki heldur
leika annaS en rússneska leiki. þetta er þó ekki hiS versta, og
eigi heldur barningar og skammaryrSi fyrir ávirSingar eSa vanhirSu
í skólunum —, en hitt er napurlegra og djöfullegra, þegar enar
fáfróSu og ósiSuSu kennaranefnur leita aS innræta börnunum fyrir-
litningu á ættjörSu sinni, kenna þeim aS forSast höggin meS því aS
hallmæla forfeSrum sínum og öllum þjóSkennilegum siSum. Ung-
lingunum eru fengiti þau verkefni til stílagerSa á rússnesku, aS lýsa
lýtum og annmörkum í fari fólksins, og aS ljúga óhróSri á ena
pólversku þjóS og hennar heztu menn og skörunga. Eptir á er
þetta prentaS , og sagt, aS bragS sje aS er barniS finni. Já,
hvaS meira er: í stúlknaskólum svífast menn þess ekki, aS hverfa
hugum og tilfinningum ungra meyja til lausungar og ósiSsemi. — Ljót
er sagan, en vjer höfuro fyrir henni AgsborgartíSindi (Augsburger
allgemeine Zeitung), eitt af beztu og mest metnu blöSum á J>ýzka-
landi. — Líkri harSýSgi er beitt viS pólverska menn í Lítáen,