Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 147
Ansturríki.
FRJETTIR.
147
a? knýja stjórn keisarans og þingií í Víriarþorg til aö víkjast vig
kvöðum Galizíumanna. þegar kosiS var til ríkisþingsins í fyrra
(þingiS í Lemberg sendir 30 fulltrúa á VínarþingiS) gerSi hann
svo grein fyrir álitum sínum, aS honum þætti eigi örvænt um
frekari árangur, þar sem svo mikiS væri þegar fengiS, en hann
nefndi ræSufrelsi, fundafrelsi, ritfrelsi, trúarfrelsi, þann rjett, er
pólsk tunga heiSi náS aptur í alþýSuskólum, meSalskólum, viS
landstjórn og dóma, m. fl. Hann kvaS vonanda, aS ríkisskráin
kæmist í annaS horf, og því vildi hann aS landar sínir þreyttu
svo lengi þófiS á þinginu í Vínarborg, unz hinir tækju til þeirra
ráSa. Sá heitir Smólka1, er lengi hefir haft forustu fyrir hinum,
sem beinast halda fram kröfum Galizíumanna og lengstum hafa
hvatt til, aS kveSja aptur fulltrúana frá Vínarhorg, er engu skil-
aSi áleiSis. Hann reis hjer upp til svara, og sagSi, aS fulltrú-
arnir gerSu þar meira til þægSar ráSaneyti keisarans, meira
þjóSverjum í vil, en til gagns eSa í þarfir landi sínu, er þeir
sæktu VínarþingiS. „Menn hlýSa meS þolinmæSi á orS vor og
ræSur, er vjer tölum um frelsi og forræSi, en þegar vjer höfum
lokiS máli voru, eru engin andsvör greidd til þess er vjer óskum
eSa kærum“. Smolka vildi helzt, aS Galizíumenn skyldu gera aS
dæmi Czeka og sitja heima, en niSurstaSan varS sú, aS fulltrú-
arnir skyldu enn fara á VínarþingiS, og halda þar á nýja leik
fram kvöSnm landsins, en leggja þá þegar niSur umhoS sitt, ef
þeim yrSi eigi gegnt. þaS var Smolka og hans flokkur, er átti
mestan þátt aS þeim kvaSagreinum, er þingiS í Lemberg fjellst á
í hitt eS fyrra, en síSan hafa dregizt í hann flestir málsmetandi
og auSugustu menn landsins, t. d. Czartoriski, greifi, og Sapieha,
„fursti“, er áSur hefir veriS fyrir miSflokkinum. FaSir hans var
forseti á þinginu, og sagSi meSal annars í þingslitaræSunni, aS
menn yrSu nú aS halda sókninni áfram, unz svo mikiS sjálfsfor-
ræSi væri fengiS, sem unnt væri aS ná.
þegar aS því er gáS, aS þaS eru íulltrúarnir frá Gallizíu,
*) Dr. Smolka er frábær mælskumaður og mesti skörungur. Hann var
formaður uríkisþingsins” í Kremsier, er Galizíumenn risu upp fyrir
frelsi sínu, sem fleiri, 1848.
10*