Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 189
Uaninörk.
FRJETTIR.
189
liefja uppreist. Yjer j_)urfum ekki aS herma fleira af J>ví gremju-
máli, en skulum minnast nokkurra atriða úr öðru svari Plougs
móti andmælum Jóns SigurSssonar, því af þeim má þó sjá,
aS fleiri kunna a8 snúast í krókana. J. S. hafSi sagt: „í>jer
hafiS j)ó víst ekki gleymt því, a8 því frumvarpi stjórnarinnar til
alþingis, er 1867 dró til samkomulags, varS öllu steypt um koll
á ríkisþinginu, einkanlega fyrir atgöngu manna úr þjóSernis- og
frelsis-flokkinum“. ,,þa8 er ósatt“, segir Pioug, „a8 hjer hafi
orði8 samkomulag, því alþing setti þá skilmála, sem stjórnin gat
ekki gengiS a8“. Nú sjer liver heilvita maíur, a8 J. S. talar um
samgöngu málsins á þinginu (alþingi), en samkomulag þingsins
viS fulltrúa konungs og konungsráSherra, er ’samkomulag milli
þings og stjórnar. Eigi „skilmálarnir“ a8 vera tillagsupphæSin,
verSur þó þess a8 geta, a8 jafnvel rá8herrann nýi beiddist hjer-
umbil hins sama af ríkisþinginu, sem alþing fór fram á, þó hann
sí8ar færi ofan af máli sínu „J>a8 er ósatt“, segir P., „a3
ríkisþingi8 hafi umhverft frumvarpinu frá 1867, því þa8 var ekki
lagt fram til umræ8u(!), heldur a8 eins sem fylgiskjöl, og me3
þeirri yfirlýsingu af hálfu stjórnarinnar, a8 hún gæti ekki gengi8
a8 því“. Vjer ætlum nú, a3 hverjum þeim, sem hefir kynnt sjer
nokkuS umræ8urnar á ríkisþinginu í fyrra, verSi þaS hægSar-
leikur a8 elta herra P. upp í þessum króknum. Allir vita, a8
þa3 var a8 eins fjárskilnaSarmáliS, sem lagt var fyrir þingi8, en
a8 þa8 tók fram fyrir hendurnar á stjórninni og þreif líka til
stjórnarmálsins, a8 þa8 bæ8i umhverf8i fjárskilna8arfrumvarpinu
og hama3ist (ef svo mætti a3 or8i kve8a) á „fylgiskjölunum11.
þa3 var einmitt frumvarpi8 frá 1867, sem var ásteytingarsteinn
þingsins, og því þótti mönnum þa8 svo sárgrætilegt, a8 annar
eins ma8ur og Leuning sálugi „hef8i sett undir þa8 nafn sitt“.
J. S. haf8i sagt, a8 menn hef3i jafnvel láti8 samfögnu8 sinn í
ijósi vi8 stjórnina, er ríkisþingi8 hefSi fengiS henni svo gott færi
á a8 leysa sig úr loforSaböndunum vi8 Islendinga (’„gaa fra sine
Tilsagn“). „þa8 er ekki satt“, segir P. enn fremur, „a8 stjórnin
hafi gengiS frá neinum lofor3um; bo8um yr8u menn a8 kalla
þa3, ef nokku3 væri. En alþing vildi ekki þiggja þau bo8, er
bo8in voru, og því þurftu þau hvorki a3 skuldbinda þann rá8-