Skírnir - 01.01.1870, Blaðsíða 122

122
FRJETTIB.
Þýzkalnnd.
sjer nd einn kostinn nanSugan um hervarnir og herkostnaS, og
þykjast ekkert mega úr draga, fyrr en Prússar fari í friSlegri
bdning. Smáríkin þykjast verSa aS gjalda varhuga viS, aS Prdssar
ekki komi og stingi þeim „í belginn sinn“, og stórveldin, aS þeir
ekki raski meir ríkjaskipun og jafnvægi, en þaS sem komiS er.
þó allir hafi hjer nokkuS til síns máls, er þeir afsaka herbdnaS
og allar þær álögur, er af honum leiSir, mun eigi fara fjarri því,
sem opt verSur, aS menn hafa skipti á orsök og tilefni. Or-
sökin er ekki sd, aS Prdssar ljetu vopnin skipta meS sjer og
Austurríki í deilunum á þýzkalandi — því hiS sama var gert
skömmu áSur á Krím og á Ítalíu —, heldur þaS aldarfar NorSur-
álfunnar, sá bragur hinna meiri ríkja á raeginlandinu, aS skjóta
þjóSa- og ríkjamálum til drslita á vopnaþingi; orsökin er sd , aS
menn hafa látiS samgöngur á vigvelli ráSa svo rjetti og lögum,
sem hólmgöngurnar deildu meS mönnum í fvrri daga, aS menn
hafa átt jafnvægiS og uppihald þess undir vopnum og herafla, en
eigi undir þjóSarjetti og þjóShelgi. Orsökin er ekki sd, aS hraS-
skeytabyssur Prdssa unnu svo mikiS til afburSar viS Sadowa eSur
á öbrum stöSum sumariS 1866 — því hiS sama höfSu brynskip
eSa skotturnadrekar Vesturheimsmanna gert áSur i uppreistarstyrj-
öldinni þar vestra, og þá þutu og allir til aS taka þær vigvjelar til
fyrirmyndar —, heldur hitt, aS hermennt og vígorka, herafli og
herverk hafa til þessa tíma veriS í meiri metum hjá þjóSunum á
meginlandinu, en nokkuS annaS ágæti eSur frami, aS þaS er þetta,
sem mestu hefir þótt ráSa um veg og sæmdir ríkjanna. ViS-
kvæSiS er enn í öllum forgöngurikjum meginlandsins, aS herþjón-
ustan sje bezti skólinn, er menn ganga í, til aS ná rjettri menn-
ingu og innræta sjer rjettan þegnhug. Dragi þá einhverja fram
dr, aS því sneitir hermennt eBa vopnaföng, fara allir sem skjót-
ast í kapphlaup á eptir og vilja komast jafnfram þeim eSa helzt
fram íyrir þá. þaS kringilegasta er, hvernig hverir kenna öSrum
am þaS, er ríkin verSi aS leggja á sig til hervarnanna. þegar
þeim málum er hreyft á Frakklandi eSa í Austurríki, benda ráS-
herrarnir strax á Prdssa og allan þeirra sambandsafla á þýzka-
landi, og þegar viS þaS mál er komiS viS ráSberra Vilhjálms
Prdssakondngs, biSja þeir menn aS gá aS herbdnaSinum í grennd-