Andvari - 01.01.1885, Blaðsíða 66
60
Odáðahraun.
stórum blöðrum og hraunskánin víða fallin niður, alveg
eins og ísskán á polli, sem vatnið er þornað undan.
Sjálf er Herðubreið öll úr móbergi, er fyrst hrött brekka
upp að þverknýptum hömrum ókleyfum og jökulstrýta
ofan á. Jökulstrj'tan er bröttust að sunnan, og þar tollir
að eins lítið af snjó.
Austan við Herðubreið eru lágir melhryggir og
djúp hvylft milli þeirra og fjallsins; nyrzt í hvylftinni
er dálítil tjörn, en hvergi er það Herðubreiðarvatn, sem
sett er á Uppdrætti íslands. Riðum við eptir hvylftinni eða
gilinu suður að Töglum og yfir hraunkvíslina, sem þar
er í sundinu, og gengum síðan upp á töglin. Undir eins
og kemur suður fyrir Herðubreið, er land allt þakið
vikri eptir Öskjugosið 1875, er vikurlagið hjer víða enn á
sljettu eitt fet á þykkt eða meir, í dældurn margar álnir
sumstaðar. Vikurmolarnir eru flestir hnefastórir, en þó
alstaðar á víð og dreif innan um vikursteinar á stærð
við mannshöfuð og þaðan af stærri; vikurinn er grár,
hvítur og mórauður eða gulleitur; eru stóru steinarnir
flestir líkir fínu trje. Hjer og livar fann jeg innan um
vikurinn smáa, grábláa, gleraða »trachyt'>-steina, sem
komið hafa með gosinu; vikurinn er er ekkert annað en
einhver slík bergtegund, sem þanizt hefir út og liólfazt
sundur af vatnsgufuin; má sumstaðar sjá, að helmingur
steinsins er vikur, en hinn helmingurinn hið gleraða
»trachyt». Ekki er hægt að hugsa sjer Ijótari sjón, en
að líta yfir landið suður af Töglunum; allt er gulgrátt
af vikri; hæðir og fjöll, sljettur og ár, sem vikurinn
hefir liulið, verða eins og grautur fyrir auganu í hinni
óþægilegu birtu, er kastast frá vikurbreiðunum. Herðu-
breiðartögl eru aflangur fjallahryggur með smánybbum
og eggjum; móberg er í fjöllunum sjálfum, en það sjest
óvíða koma fram, því mest er hraun- og basaltmolar
ofan á, sem losazt hafa úr móberginu sjálfu af áhrifum
lopts og lagar. Efst á Töglunum sýnist einhvern tíma