Skírnir - 01.01.1974, Blaðsíða 137
SKÍRNIR
DRAUMUR í SÝN
131
Göngumennirnir halla öðru hvoru undir flatt og skjóta augum upp á reið-
manninn. Hann ríður þarna þögull í sínum rauða fustanskyrtli, sem er að-
skorinn um bol og reimaður fast á hlið, ríður þögull og teinréttur í söðli,
veðurbitinn eins og þeir, markaður sæfarans og langfarans rún á brá og bún-
aði, ríður samankipruðum augurn móti sólarglampanum, festulegur á svip.
Gott er honum að fylgja.24
Hér er allt stáss horfið nema rauður liturinn á kyrtli Ingólfs.
Aftur á móti fylgir Jóni Arasyni ytri glæsileikur af ætt FóstbræSra.
Þótt hann sé jöfnum höndum búandmaSur, sjósóknari og leiStogi
og GrýtuvaSmáliS endist vel, safnast brátt aS honum kjörgripir,
listasmíS og hannyrSir.
AnnaS sameiginlegt einkenni FósthræSra og Jóns Arasonar er
þaS aS í þessum tveimur sögum svellur höfundi meiri þjóSernis-
legur móSur en í þremur síSari sögunum.
í FóstbræSrum birtist þessi ættjarSar- eSa þjóSernishyggja í
heitum og innilegum lýsingum þess hversu þeir fóstbræSur tengjast
íslandi:
Og á meðan Ingólfur hamraði ljái til sláttar í þessu ævintýralandi þarna
vestur frá og bætti skóflur til þess að grafa með f mold þess, festist það í
huga hans. Þrátt fyrir allan efa lá það og varð verulegt þarna úti í hafinu. Og
það varð eiginlega meira en verulegt í huga honum. Það lá þarna og talaði í
leyni við sál hans. Það beið hans, því næst sem vinur. Það eignaðist svo að
segja kröfu til hans fyrir það, að hann fór að leita þess. Það gat orðið erfitt,
að svíkja það á síðan. Því að landið lá þarna og beið þess, að verða tekið til
eignar, eins og öll lönd eiga rétt og heimtingu á.
Þessar og þvílíkar hugsanir fylltu huga Ingólfs.
Og þó grunaði hann ekki, að á meðan að hann stóð þarna í smiðju sinni og
hamraði ljái og dyttaði að verkfærum til notkunar í þessu nýja landi, tók
landið hann til eignar - með þeim dularöflum, sem land ræður yfir - og
ætlaði aldrei að sleppa honum framar.25
Við landsýn á Islandi fyllast þeir fóstbræður lotningu og við nán-
ari kynni tengjast þeir landinu æ fastari böndum uns ákvörðun
þeirra er endanleg:
Heiðbjartan sólskinsdag um hádegisbilið stóðu þeir þar og horfðu út yfir
þetta hérað, sem hreif huga þeirra til svo hátíðlegs fjálgleiks og með svo
ómótstæðilegu seiðmagni, sem engin sýn hafði getað fyrr. I hrifningu sinni
lagði Leifur aðra höndina á öxl fóstbróður síns og tók fast á - honum vöknaði
um augu, og titringsdrættir fóru um stóran rnunn hans.
Þeir fóru af baki og stóðu lengi þegjandi.