Skírnir - 01.01.1974, Blaðsíða 165

SKÍRNIR
KASTA BRAUÐI ÞÍNU Á VATNIÐ
159
þótt hann lúti þeim, ekki vitandi vits heldur ósjálfrátt. Kannski má
segja um sögu eins og Kast dit Br0d paa Vandet, aS hún líSi baga
fyrir aS efni hennar verSi ekki til lykta leitt, sjálfu sér sundurþykkt
eins og lífiS sjálft. I Brimhendu er hins vegar söguefniS sveigt
undir samhengi fyrirfram ráSinnar lífsýnar sem öll er í stílfærsl-
unni.
Eins og ASventa gerist Brimhenda viS bakgrunn táknlegrar lands-
lagslýsingar; hér má ef til vill segja aS jörSin sjálf, landiS, náttúr-
an sé söguefniS frekar en fólk í landinu. Þetta sést þegar af fyrstu
orSum sögunnar - mynd torfskurSarmannsins, samsamaSs jörS-
inni, sem á bæn til hennar. Ævi hans og örlög eru frá öndverSu séS
og skilin og skýrS í nánasta samhengi viS ströndina þar sem hann
býr meS landiS aS baki, hafiS framundan:
Maalt paa Hverdagens Alen, er der nok faa Mennesker paa vor snurrende
Klode, som har npjedes med mindre, og endnu færre været tilfreds dermed.
Hvad der kom til ham, blev til Gengæld ved ham. Npjere beset var hans enkle
Tilværelse overfyldt af Begivenheder. Upaafaldende Hændelser, de fleste, det
skal være indrpmmet. Med Undtagelse af Slutningsakten ligesaa flade og
tomme som Mosen bagom Byen, Bredmosen. Ipvrigt blev hans Levnedslob i
Stilen Jige til Enden, tilvirket paa Stedet, om man saa maa sige, og i sin
forblpffende Fplgerigtighed sandsynligvis ligesaa uafvendeligt som alt andet
paa denne underfundige Egn med den tillavet glatte Havflade ind under
Himmelskraaningen mod Syd, den anden Halvdel af Synskredsen begrænset
af en ujævn Række uforbindtlige Bjerge. Uafvendeligt men i sin foregivne
Meningslpshed albgevel dulgt betydningsfuldt, eller i det mindste be-
tegnende (9-10).25
Sú merking, tilgangur mannlegs lífs og örlaga sem áður var ljós,
skynjaður ef ekki skilinn, er hér aftur dulinn. Fólkið í sögunni, þau
atvik sem öll saman mynda ævi Sesars Karlssonar fá ekki endan-
lega merkingu sína fyrr en í samhengi sögulokanna, við brim-
hljóðið sem gengur eins og viðlag gegnum söguna, ofið í drauma
Sesars. Þessa merkingu leggur sögumaður efniviðnum til í Brim-
hendu, en hann leggur efnið aldrei út í líkingu við það sem í Að-
ventu gerist. Hér er ekki hin nána og næma innlifun Blindhúsa í
hug og hj arta sögufólksins sem í Aðventu verður íhlutun í efnið og
útlegging þess fyrir lesandanum, sífelld umsköpun efnislegra stað-
reynda sögunnar í tákn og teikn. Sögumaður Brimhendu stendur
hlutlaus álengdar, horfir og sér og skilur og lætur sér það nægja,