Norðurfari - 01.01.1849, Side 164
1G6
NOKBURFARI.
frelsi og sjálfræði Ungverjalands með sinni mcðalgöngu, er víst. Vjer
munduin rcyndar heldur kjósa að England færi í opinbert stríð móti
prældóminum, enn þessa sífeldu samninga, en vjer getum þó ei
gleymt hinum mörgu örðugleikum sem J>að áður þyrfti að vinna.
Bæði hefur England lítin landher útbúinn, og háskinn voflr ei
nærri því eins beinlínis yfir því og meginlandinu, sem strai verður
þrælkað þegar Magyarar eru unnir; og svo er loks mestur vandinn
fyrir það að byrja stríð, þcgar það hvorki má treysta Frakklandi
nje nokkurri annari stjórn í Evrópu sjer til hjálpar. Hin einasta
skyldu vera Tyrkjar, og veit þó enginn hvort þeir ei þegar eru
svo undir oki Bússa að þcir ekkert geti. Báðum er nú að minnsta
kosti búið að koma saman um nýja ófrjálsa stjórnarskrá fyrir
Dónálóndin; þeir hafa í sameiningu sctt þar nýja hospodara: Ghika
í Moldá og Styrbey í Blökkumannalandi, og Rússar eiga að hafa
þar hersátur þangað til “regla sje á komin.” J>að þykir oss heldur
ei gott merki að Nikolás hefur sent Redjid Pasha, forseta ráð-
aneytisins, heiðursmerki, hvort sem það nú á að vcra til að
múta honum eða verðlaun fyrir trygga þjónustu. Sumir segja
þó að tyrkneska ráðaneytið sje ei ófúst til stríðs við Rússland,
en Abdul-Medjid-Kahn sjálfur sje harðlega á móti því, og víst
er það að aðferð stjórnar hans er mjög tvíræð —• menn halda
jafnvel að Bem hafi farið inn í Moldá, einmitt til að neyða hana
til þess annað hvort að verða með Magyörum eða mót. En
Tyrkjar eiga líka bága stöðu, milli eintómra fjandmanna, og milli
þeirra og Grikklands lítur ei heldur of friðarlega út, líklega
sökum rússneskra refja. Alla þessa örðugleika er því mjög mikill
vandi fyrir England að yfirvinna, og þó Palmerston sje duglegur
og frjálslyndur maður þá vitum vjer ei fyrir víst hvort hann er
þessu vaxinn — nú um stundir þarf á jötnum að halda en ei
vanalegum mönnum. En Kossuth á Englandi og Kossuth Magy-
aralandi gætu frelsað Evrópu!
Vjer endum nú þenna þátt með þeirri ósk að menn virði á
hægri veg þó einstöku villur kunni að vera í honum — á þessum
tímum er ei svo hægt að fá allt rjett að vita strax. Og þó vjer
máske höfum dæmt suma menn ranglega og aðferð þcirra, þá kemur
það af því, að vjer höfum ei þekkt nógu vel til hins eiginlega
áforms þeirra, sem því kann að hafa verið annað enn vjer hjeldum.
J>að stendur eins fast fyrir því að vjer viljum jafnt frelsi fyrir alla
menn og allar þjóðir — ekki frakkneskt frelsisvingl, nje frelsisímynd
þýzkra heimspekinga, en það óbrotna og einfalda frelsi, sem Ijet
feður vora flýja undan harðstjórn til Islands, það frelsi, sem Eng-
lendingar og Norður-Ameríkumenn svo vel kunna að fara mcð, og
það frelsi, sem nú veitir Magyörum styrk til að rísa eins og einn
maður móli kúgan og ánauð.
Kaupmannahöfn, 20. Augúst 1819.