Norðurfari - 01.01.1849, Blaðsíða 78

80
KORBCRFARI.
*
að minnsta kosti hafði æfinlega á heimskutegan hátt látið sjer annt
um að sýna í orðum og gjörðum fyrirlitningu’sína fyrir minni
háttar mönnum.
í Austurríki var allt á tjái og tundri síðan Metternich för.
Hann hafði opt áður sagt: “á eptir mjer kemur synda flóðið
(aprés moi le déluge)", og það vorð líka satt. Af 37 millí-
dnum manna voru ekki lengur nema 17 beinlínis undir valdi
keisarans; ítölsku löndin höfðu sagt sig laus, og Ungverjaland
rjeði sjer sjálft. En það var þó ætlað hinum dhönduglegu læri-
sveinum Metternich’s, sem höfðu lært af honum hið illa án
þess að eiga snefil af stjörnar-viti hans og gáfum, að koma
Austum'ki hreint á heljar þrömina ogselja það þræla höfðingjanum
að norðan. Til þess að halda saman svo ósamkynja’' ríki þarf að
minnsta kosti vit, og ef menn ei hafa það þá rjettvisi; og hvað
sem um Metternich verður sagt þá mun mönnum þó seinast koma til
hugar að neita honum um hið fyrra, að svo miklu leiti að minn-
sta kosti sem það getur heitið svo án hins síðara: því án rjett-
vísinnar verður vitið æfinlega skammsýnt. En enginn skal nú
búast við að Dnna að eins þetta vit hjá hinum armingjalegu við-
væningjum, sem stjórn Austurríkis nú lenti í höndonum á; þeir
ætluðu, þessir bjánar, í stað þess að fara eptir því, sem þcir
vissu allir vildu, og á þann hátt reyna að halda ríkinu saman
með vinattu bandi milli stjórnar og þjóða — í stað þessa vildu
þeir bæla alla hreifingu niður með vopnum, og hugsuða að þeir á
þessum tímum gætu komið þvi til leiðar, sem ekki einu sinni
harðstjóranum Jóseph II. á beztu tímum ríkisins, og ekki ineistara
þeirra þegar hann var í blóma sínum, hafði tekist að hafa fram:
að gera úr öllum þjóðum Austurríkis eina einustu sauða-þjóð handa
keisaranum.
Helzti maðurinn í fyrsta ráðaneyti Ferdínands keisara var
Pillersdorf barón; en ekki vildi honum takat að stilla menn
til friðar. Keisarinn kvartaði yfir óróa í höfuðborg sinni, og fólkið
trúði ei stjórninni, því höfðingjar vildu ei heldur hjer enn annar-
staðar á meginlandinu (nema hjá Ungverjum) með einlægni gera
mál þjóðarinnar að sínu máli; þeir kusu heldur að vera þrælar
einvaldsins, ef aðeins alþýða aptur mætti vera þrælar þeirra og
Jesúmanna. Stjórnin hafði í Apríl gefið út stjórnar skrá fyrir öll
lönd ríkisins, nema Ungverjaland, sem hafði og lengi hefur haft
sína eigin lögrjettu, og ítölsku löndin, sem hún þá engin ráð
hafði yfir. ’þessi skrá var sett (octroyée) án þess að nokkurt
tillit væri haft til hvort hún ætti við þá, sem hún var gefin, eða
þeim yfir höfuð líkaði hún — án þess að spyrja þá til ráða.
jjetta líkaði mönnum nú stórilla sem von var, og vildu þeirei láta
fara með sig eins og börn, en neyddu ráðaneytið 15. Maí til að
, * I Ansturríki eru undír 7 inill. hjóðveria, 6lnill. Magyarn, yíir 5 mill.
11 a 1 a , rneir enn 1 ^ mill. Blökkuinanna og — 16 inill. S 1 a í a ; liitt eru
Gyðingar, Ziegennar, Erinskir menn o. s. frv. (sbr. A v.Roon)*