Norðurfari - 01.01.1849, Blaðsíða 136
138
KOKBUKFAKI.
Af danska málinu er það að scgja, að friðarsamningar voru
milli Dana og jijóðverja 1 allan vetur í Lundúnum. En þegar
þar ei vildi ganga saman með þeim, sögðu Danir upp vopnahljenu
á tilteknum tíma, en lengðu það þd síðan um 8 daga, meían
boð fóru fram og aptur milli Kaupmannahafnar og Lundúna, svo
striðið hófst ei að nýju fyrr enn 3. Apríl. j)á Ijetu Danir undir
eins herskip sín setjast um þýzkar bafnir, en þeim vildi strax i
byrjuninni það óhapp til að þeir misstu tvö beztu skipin í Eckern-
fördefirði fyrir þeim mönnum, sem þeir þó sízt bjuggrst við því af.
Svo stóð nefnilega á að nokkuð af l.erliði Dana (hjerumbil 50000
alls) var á Alsey, en nokkuð í Jótlandi, og hafði yfirhershöfðinginn
Krogh strax látið það fara inn í Sljesvik úr tveim áttum, bæði
að norðan og af eynni. Herinn úr Jótlandi var líka kominn suður
að Apenrade eptir dálitla orrustu við_ Hadersleben þann 4., og
Meza var með nokkuð af liðinu frá Alsey kominn yfir að Gra-
venstein. En nú skipaði Krogh að línuskipið Kristján VIII. og
fregátan Gefjon skyldu fara inn í Eckernfördefjörð, sem þó
liggur töluvert sunnar enn landliðið þá var komið, og reyna að
ónýta þar skotvirki þau, er jjjóðverjar höfðu reist á ströndonum;
og eiga menn ei hægt með að skilja til hvers það eiginlega átti,
að hætta tveimur svo stórum skipum inná mjóan fjörð, einungis í
þeim tilgangi að flegja fáeinum fallbyssum ofan af skothólum.
En skipaninni var samt hlýtt, og 5. Apríl um morguninn byrjaði
þessi hinn annar svoóhappalegi skirdagsbardagi fyrir Dani. Leikslokin
urðu þau að línuskipið sprakk og fregátan varð að gefast upp mjög
illa ú tleikin; flestu fóki var bjargað, en margir voru þó enn eptir á
línuskipinu, þegar það sprakk, og flugu því í lopt með þvi. jjretta tjón
var Dönum þvf áþreifanlegra sem þeir höfðu sízt búist við að mega
til að láta skip sín fyrir landhermönnum, sem ekkert skip áttu og
kunnu enn minna að sjó —og nú urðu þeir iíka að hrökkva allstaðar
undan á landi, því ]þjóðverjar komu þá með allan liðsafla sinn
(80—100000 manna) og sóttu eptir þeim. Krogh var kallaður
heim frá herstjórninni og Búlow hershöfðingi gerður í stað hans
að yfirherstjóra, og með honum hersböfðingjarnir Schleppergrell
og Olafur Rye, sem nú hjeldu aðalhernum norður til Jótlands,
en Meza,_sem þálíka var gcrður að hershöfðingja, var settur yfir
herinn á Álsey og trúað fyrir að verja eyna móti árásum jrjóð-
verja. Aðalforingi þýzka liðsins var Prittwitz, prússneskur
hershöfðingi, og honum var einnig undirgefið sljesvík-holsetska
liðið, sem Bonin, líka prússneskur hershöfðingi, rjeði fyrir.
Hann var jafnan látinn vera á undan á norður-leiðinni, og náði
loksins Kolding eptir tvær snarpar orrustur (20. og 21. .Ápríl) vrð
Dani, sem þá drógu sig lengra norðureptir. Liðið á Alsey átti
Iika nokkrar smáorrustur við jþjóðverja, cn aldrei geta menn
eiginlcga sagt að þeir gerðu neina alvarlega tilraun til að ná eynni,
og yfirhöfuð leit svo út sem þetta stríð væri undarlega linlega sótt
af þeirra hendi. Prittwitz fór nokkru á eptir Bonin norður í