Andvari - 01.01.1885, Page 95
Odáðahraun.
89
í hverri dæld gulmórauðir forarpollar; leirinn í dældun-
um sökkvandi grautur og rennur í straumum niður á
við; sumstaðar vatnssitrur, bláar jökulsprungur og
smáfossar, sem bverfa í undirdjúpin í kolsvörtu myrkri.
Fyrir austan Kistufell rákum við oss á stóran urð-
arháls, bunguvaxinn, og fórum eptir honum; í hálsi
þessum er eintómt dólerít. Af Trölladyngju sá jeg í
hálsinum miðjum stórkostlegt jarðfall; það er, ef til vill,
gamall gígur; of langur krókur var fyrir oss að komast
þangað, og varð jeg að sleppa að skoða það. í austur-
röndinni á hálsinum er röð af eldgígum frá suðanstri
til norðvesturs, og fylgir því eigi hinni vanalegu gíga-
stefnu hjer um slóðir. Jökulkvíslir falla úr jökulkrókn-
um austan við Kistufell, þar sem uppsprettur Jökulsár
eru sýndar á Uppdrætti íslands; þær eru fremur smáar
og falla norðaustur með hálsinum, er fyr var getið, kvísl-
ast mjög, hverfa á leirum og söndum. Þegar við vorum
komnir austur af Urðarhálsinum og yfir þessar kvíslir,
komum við niður á stóra sanda eða þó fremur leirur, er
fylgja jökulröndinni alla leið austur fyrir Jökulsá að
Kverkfjallarana, og ná norður að Dyngjufjöllum og Vað-
öldu. Jökullinn er hjer flatari og myndar breiða bugðu
eðatungu útásandana; frá jökulröndinni renna óteljandi
gulmórauðar kvíslir og lældr, er hverfa á aurunum. Sum-
staðar hafði jökullinn dregizt aptur, og þar voru mel-
öldur og hólar fyrir framan hann með stórgrýtisbjörgum
°fan á; voru melhólar þessir svo líkir þeim, sem víða
eru í sveitum síðan á ísöldinni, að eigi væri hægt, að
þekkja þá í sundur.
Miðja vega milli Urðarháls og Jökulsár er allmikið
hraun á miðjum söndunum; nær það fast upp að jökli
og langt norður, og ákaflega illt yfirferðar. Hraun þetta'
hefir komið úr gígahrúgu rjett við jökulröndina. Gígir
þessir standa í óreglulegri lirúgu og eru úr gjalli, sumir
blóðrauðir; þar eru margar sprungur og gjár. Við jök-
ulröndina hefir hraunið hulizt af leir og leðju; má þar