Uppeldi og menntun - 01.01.2001, Blaðsíða 199

GUNNAR J. GUNNARSSON
Mynd 5: Finnst þér mikilvægt að trúa á Guð? Skipting eftir bekkjum.
þróun trúarlegrar hugsunar og rannsókn Ana-Maria Rizzuto á þróun guðsmyndarinn-
ar.‘B Goldman talar um að unglingar á skeiði óhlutbundinnar trúarlegrar hugsunar séu
gagnrýnir á ýmislegt í kristninni og að þeir taki gjaman afstöðu á þessum ámm til þess
hvort þeir vilja vera kristnir eða ekki. Fowler vekur athygli á því að trúin gegni veiga-
miklu hlutverki í því að koma á samræmi milli gildismats og upplýsingar og í byggingu
heildstæðs grundvallar undir sjálfsmynd og viðhorf. Þá bendir Rizzuto á að á unglings-
aldri sameini einstaklingurinn persónulega guðsmynd sína heimspekilegum og guð-
fræðilegum hugsunum, rökum og trúarsetningum um Guð.49
Hvernig er Guð?
I ljósi þess hve hátt hlutfall telur að Guð sé til og að það sé mikilvægt að trúa á hann
er áhugavert að reyna að gera sér grein fyrir hvaða hugmynd íslensk börn og ung-
lingar gera sér um Guð. Með einni af spurningum spurningalistans var gerð tilraun
til að fá fram nokkur megineinkenni á guðsmynd barnanna. Þátttakendur áttu að
fylla inn í línur með orðum sem þeim fannst lýsa Guði vel (Guð er.....). Eins og við
mátti búast notuðu börnin margvísleg hugtök til að lýsa Guði. Til að fá einhverja
mynd af svörunum voru þau flokkuð í nokkra meginflokka. Slík flokkun kann í viss-
um tilvikum að orka tvímælis þar sem ekki er hægt að spyrja nánar út í hvað átt var
við með viðkomandi hugtaki eða orði. Samt sem áður má ætla að flokkarnir gefi
48 Hér ber þó aö hafa í huga aö varasamt er aö draga of víðtækar ályktanir af samanburði
milli spumingalistakönnunar og niðurstaöna og kenninga sálgreinenda og djúpsálarfræð-
inga.
49 Goldman, R. 1964, bls. 52-61; Fowler, J. 1981, bls. 122-173 og Rizzuto, A-M. 1979, bls.
177-200.
197