Uppeldi og menntun - 01.01.2001, Blaðsíða 217

SIGURJÓN ÁRNI EYJÓLFSSON
Hann á svo auðvelt með að láta það hverfa á bak við eigin óróleika, efa og vanga-
veltur. Að ekki sé nú minnst á snobbið! Það er eins og maðurinn verði ætíð að taka
hið hreina náðarorð og skreyta það eigin hugsunum og óljósum vangaveltum með
þeim afleiðingum að hann hættir að hlusta. Orðið er annaðhvort of einfalt eða Guð
svo nálægur að maðurinn leitar annað. í allri þessari viðleitni gerir maðurinn ætíð
hið sama: Hann skiptir út fagnaðarerindi fyrir lögmál! Náð fyrir kröfu! Hann fórnar
gleðinni og leiknum í orði Guðs fyrir áhyggjur og leiðindi lögmálsins. Því segir Lúth-
er á einum stað við dóttur sína sem talaði af vissu og sannfæringu um Krist, Guðs
góðu engla og eilífa gleði á himnum:
Ó, elsku barn, hver getur trúað svona staðfastlega? Þá spurði dóttirin föður
sinn hvort hann tryði þessu ekki líka. Börnin, þessar elskur, lifa í sakleysi og
vita ekkert um synd, eru án öfundar, reiði, eigingirni, vantrúar o.s.frv. Þess
vegna eru þau glöð og hafa góða samvisku, óttast ekkert þó stríð, pest eða
dauði liggi við dyrnar. [...] Og það sem þau heyra um Krist og komandi líf
trúa þau án alls efa og tala glöð um það. Er að undra að Kristur taki dæmi
af þeim þegar hann áminnir okkur: „Hver sem tekur ekki við Guðs ríki eins
og barn mun aldrei inn í það koma" (Mk 10.15). Þetta segir hann vegna þess
að trú barna er rétt og Kristur elskar þau vegna einlægninnar. Og þess vegna
er honum illa við uppskrúfaðar hugsanir þegar hjálpræðið er annars vegar.28
Lúther lofar barnatrúna. Hún er Guðs gjöf og verk heilags anda í manninum.
Fyrstu orð trúarjátningarinnar, „ég trúi", vitna um það því þau rúma hjálpræðið
allt.29 í trúnni og skírninni er maðurinn gerður að erfingja fyrirheita Guðs. Alveg eins
og sonur furstans sem erfir ríki föður síns fyrir það eitt að vera til, öðlast maðurinn
ríki Guðs. Hann glatar því ekki frekar en sonur furstans jafnvel þótt hann sé smá-
barn og geri í buxurnar í fangi móður sinnar eða útati föður sinn. 1 breyskleika okk-
ar mannanna erum við börn Guðs™ umvafin kærleika hans og Guð vekur í okkur
breyskum mönnum trúna.
Lúther gerir sér að sjálfsögðu ljóst að börnin sem hann ræðir um eru venjuleg
börn, full af lífi og leik og kunna lítt fyrir sér í mannlegum samskiptum. Þegar þau
eru saman deila þau og sum börn eru skilin út undan o.s.frv. Börnin eru engu að síð-
ur fullorðnum fyrirmynd því þau geta unnið úr sínurn málum eins og það er stund-
um orðað. Eitt sinn þegar Lúther heyrði börn sín takast á og deila en sættast skömmu
síðar og fyrirgefa hvert öðru sagði hann: „Elskulegur Drottinn Guð hefur mikla á-
nægju af börnum og leik þeirra. Já, hjá þeim eru allar syndir ekkert annað en fyrir-
gefning."31
5. Trú og verk
Það kemur ekki á óvart að Lúther grípur til líkinga af börnum þegar hann lýsir sam-
bandi trúar og verka, einu erfiðasta máli sem mannsandinn glímir við. í lokin er við
hæfi að vitna í eina af lengri borðræðum Lúthers þar sem hann tekur þetta málefni
fyrir.
Við urðum ekki börn Guðs fyrir góðverk, ekki heldur erfingjar himnaríkis,
réttlát, heilög og kristin. En þar sem við erum sköpuð og fædd sem börn
28 WA TR 1, nr. 660, 311-312, sbr. nr. 2507, 497-498. Sjá einnig nr. 4365, 262 og nr. 4367, 263.
29 WA TR 4, nr. 4334, 230.
30 WA TR 2, nr. 1712,190-191.
31 WA TR 4, nr. 3964, 38.
215