Uppeldi og menntun - 01.01.2001, Blaðsíða 22

ORÐRÆÐUR U M ÁRANGUR, SKILVIRKNI OG KYNGERVI VIÐ STJÓRNUN
fá skólastjórar heilsársnámskeið par sem ekki er komið nálægt pedagogik. Það er bara
bissness, bara stjórnun, námskeiðin eru öll um skólastjórann sem stjórnanda, sem leið t.
.. og svona peppa upp okkar sjálfstraust. Þannig að viðförum að líta á okkur sem stjórn-
anda en ekki einn af kennaraliðinu, það er markvisst verið að fjarlægja okkur frá kenn-
urunum ... að breyta okkar sjálfsímynd ... pað eru mikið konur í toppstöðum sem
kenna okkur, sem ég er sannfærð wn að er markviss stefna. Þetta fellur auðvitað misvel
í fólk. Margir voru fyrst svona fúlir, af hverju bara allt petta „skólinn sem fyrirtæki",
„skólinn sem eitthvað viðskipta", en tilfellið er að petta er dálítið spennandi og að hafa
allar pessar ungu metnaðarfullu konursem kennara.
Fríða sér þó ýmis ljón á veginum fyrir því að þessar stjórnunaráherslur yfirvalda
komist í framkvæmd. Hún bendir t.d. á að nýju námskrámar hafi lítil áhrif á meðan
kennaramir hafi ekki einu sinni lært það sem á að kenna. Hún nefnir í því sambandi
tölvunámið, þar skorti bæði námsgögn og endurmenntun fyrir kennara. Óraunhæft sé
að setja markið hátt fyrir hönd skólans í árangri á samræmdum prófum á meðan börn-
unum líður illa, en er jafnframt ósammála því að skólinn taki að sér aukið uppeldishlut-
verk eða hlutverk foreldra. Þama virðist misræmi sem ræðst af því hvort hugveran stað-
setur sig í núverandi ástandi skóla eða í æskilegra ástandi frá sjónarmiði skólans. Hún
sættir sig við útkomu skólans á samræmdum prófum því það sé svo margt annað sem
hangi á þeirri spýtu, t.d. það „val" að leyfa börnum að sleppa því að fara í prófin, sem
komi sér vel fyrir skólameðaltöl en oft illa fyrir viðkomandi nemendur.
]á, ég lít frekar á þennan skóla sem umönnunar- en menntastofnun. Það er trú mih að
krökkum muni aldrei ganga vel nema peim líði vel first ... / pessu hverfi býr fólk í
miklum fjárhagslegum örðugleikum sem hefur hvorki orku né getu til að tékka á krökk-
unum og lítinn skilning á skólanum. í svona umhverfi er mjög erfittfyrir skóla að setja
mjög miklar kröfur . . . Við purfum að komast burt frá pessu sjónarmiði að skólinn eigi
að bjarga öllum hlutum . . . Ég tel ekki að við eigum að taka pessa ábyrgð að okkur .. .
ég er orðin alveg andsnúin pví að heimanámið verði gert í skólanum ... svo opna pau
ekki bók hérna heldur, eru bara ekki andlega viðstödd ... svo eru börnin tekin út úr skól-
anum vikum saman til að fara ífrí til Spánar... Þó ég leggi mikið upp úr foreldrasam-
starfi ættum við sko að passa okkur á pessari próun.. .við getum litið á okkur sem pjón-
ustuaðila við foreldrana pað væri hræðilegt fyrir pessi börn ef við ættum að vera
aðaluppalendur; skólinn er ekki byggður til uppeldis eins og leikskólinn.
Það er greinilega erfitt að þjóna mörgum herrum við þessar aðstæður. Þarna
má heyra skýr umönnunarsjónarmið og sjónarmið kennara sem enn eru sterk þrátt
fyrir stjórnunarnámskeiðin og tilraunir til að breyta sjálfsmynd stjórnenda þannig
að þeir staðsetji sig sem stjórnendur en ekki sem kennarar. Þá má í aðra röndina
greina aðdáun og ánægju með áherslurnar á skilvirkni og að það sé munur á skóla
og heimili en sú skoðun er einnig áberandi að skólinn sé uppeldisstaður og verði
að vera það á meðan börnum líður illa, þ.e. áherslurnar á umönnun og umhyggju
séu nauðsynlegar. En nýju stjórnunaráherslurnar leiða líklega til þess að Fríða
breyti sínum áherslum í takt við orðræðu yfirvalda þó að hún sé ósátt við það:
20