Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2010, Side 147

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2010, Side 147
SAFnFRÆÐSLA: STAÐA OG (Ó)MÖGULEiKAR 147 að afþreyingu eða ferðaþjónustu annars vegar og menningarverðmætum hins vegar og hvernig miðla beri einlæglega sögu, samhengi og menningu safngripa. Gagnrýnisraddir óma gjarnan þegar rætt er um túlkun menn- ingararfs.56 Gagnrýnin er að einhverju leyti réttmæt þegar um minjar og trúverðugleika er að ræða og gerður er greinarmunur á því sem annars vegar telst til túlkunar eða alþýðlegrar sögusýnar sem þykir tilviljanakennd og hins vegar þekkingaruppbyggingar fræðanna. Mismunurinn felst í því að: „Menningararfur byggist á fyrirframgefinni, einstaklingsbundinni nið- urstöðu og á upphaf í óhagganlegri niðurstöðu eða svari. Þess vegna er alþýðleg sögusýn í andstöðu við iðkun fræða sem alltaf ganga út frá spurn- ingu og efasemd og kerfisbundinni leit að nýju svari“.57 Frá sjónarhóli menntunarfræða minnir aðgreining fræða og túlkunar á ólíkar námskenn- ingar og hugmyndir um það hvernig þekking verður til. námskenning atferlisstefnunnar var lengi talin „námskenningin“ í kennslufræðum og byggist á því að þekking er talin algild, hlutlæg og óháð nemendum.58 námskenningar er tengjast hugsmíðahyggju (e. constructivism) fela í sér virkni nemenda og taka mið af þroska hvers einstaklings. Fólk lærir í sam- hengi við umhverfi sitt samkvæmt kenningum rússneska sálfræðingsins Vygotsky (1896–1934) um félagslega hugsmíðahyggju. Öll þekking byggir á fyrri þekkingu, ekki einungis einstaklingsins sjálfs heldur þekkingu alls samfélagsins sem hann lifir í því að sífellt bætist við þekkinguna. nýjar upplýsingar eru settar í samhengi við það sem vitað er fyrir. Þekkingin er ekki yfirfærð né útkoman þekkt fyrir fram heldur byggð upp á forsendum hvers og eins og í félagslegu samhengi.59 nálgun á borð við alþýðlega sögusýn eða túlkun er í andstöðu við hugsmíðahyggju sem byggir á því að unnið sé út frá forsendum nemenda eða safngesta – ekki kennara, skóla eða safna. Í stuttu máli eru forsendur safns, eða túlkun þess á sýningu, ekki talin mikilvægari en túlkun nemanda eða safngesta: „Það sem haldið er að nemandanum er því ekki endanlegur sannleikur og sú merking sem safn- gestur með þekkingu sína og lífsreynslu leggur í safngrip eða skýringar- texta er ekki síður rétt en framlag sýningarstjórans“.60 Túlkun er miðlun 56 Sjá t.d. grein Önnu Þorbjargar Þorgrímsdóttur, „Menningararfur með strípur: Varðveisla eða miðlun?“, Ritið, 1/2008, bls. 7–32. 57 Sama rit, bls. 9 58 Allyson Macdonald, „námskenningar“, 2003, bls. 2. Vefslóð: http://starfsfolk.khi. is/allyson/kennsluefni.htm. Sótt 3. október 2009. 59 Sama rit, bls. 5–6. 60 Magnús Gestsson, „Söfn og safnkennsla. Börn og nýjar raddir“, Lesbók Morgun­ blaðsins, 8. mars 2003, bls. 8–9, hér bls. 9.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.