Skírnir - 01.01.1886, Blaðsíða 23

ENGLAND.
25
hafi verið höfuðleikur Englendinga í taflinu við soldán, og að
hann hafi tekizt, má af því ráða, að Gladstone hefir hrósað
allri frammistöðu Salisburys í utanríkismálunum, og sagzt mundu
hans stefnu þræða og frá engu bregða. Á kosningadögum
skildu margir orð Gladstones svo, að honum og ráðanautum
hans hefði orðið mislagðar hendur í egipzka málinu, já, að
atfarirnar á Súdan hefðu verið einbert glapræði. — «Verður á
fyrir varamönnunum», og varlega vildi hann þó i sakirnar fara.
— þess skal enn getið, að viðureign varð rjett i árslokin (80.
des.) með her Stephensons — ensku og egipzku liði — og
sveitum mahdisins nýja, sem voru á sveimi um norðurhluta
Núbiu og nú komnar í nástöð við hina nokkuð í suður frá
Assuan. Hjer sló í harðan bardaga, en ekki langan, áður
Súdansmenn hrukku undan. þeir Ijetu fjölda manna og mikið
af hergerfi sinu og öðrum föngum. I þetta skipti fengu her-
menn og fyrirliðar Egipta gott lof fyrir framgöngu sína. Siðan
hafa Súdansmenn ekki á leitað, en öllum kemur saman um,
að meira. verði að vinna til að tryggja Egiptaland og strand-
irnar við Rauðahaf fyrir aðsókn og árásum mahdisliða, og það
eigi siður þó það verði af tekið, að gefa upp allan meginhluta
Súdanslanda, og halda að eins landgeira við Rauðahaf.
Annað vandamál utanrikis voru misklíðirnar við Rússa í
Miðasíu eða við landamæri Afganalands. Englendingum hefir
lengi staðið stuggur af framsókn Rússa austur frá Kaspiska
hafinu og af landvinningum þeirra þar eystra. I hvert skipti
sem Rússar hafa lagt eitthvert landið undir sig — og svo hefir
gengið i hrifu siðan striðinu lauk á Balkansskaga — hafa blöð
Englendinga þeytt í lúðra til varúðar og beðið stjórnina að
hafa andvarann á sjer, vaka yfir Indlandi og verja Rússum
þangað leiðir. Um Herat eða Afganaland liggur leiðin suður
til Indlands frá Miðasíu, og því hafa Englendingar átt um svo
mikið að vera á Afganalandi, ráðið þar jarlaskiptum og kostað
hernað til, birgt jarla þess fje og vopnum, að þeir ætluðust
til — að minnsta kosti upp á síðkastið, eða eptir 1878 —
að Afganaland skyldi vera «vík milli vina». Beaconsfield vildi
gera jarlinn beinlínis að skjólstæðingi Englendinga, eða að