Skírnir - 01.01.1886, Blaðsíða 109

BALKANSLÖNi 'IN.
111
Rússar ætluðust til rækilegri lykta og landaskipta þar eystra,
enn á endanum urðu, þegar þeir morkuðu fyrir (í San Stefanó)
miklu riki — Bolgararíki — milli Dunár og Grikklandshafs
ægeiska liafsins), og ætluðu Serbíu mun drýgri viðauka sinna
landa, enn hún hlaut. Fyrirætlun þeirra var brjálað í Berlín,
af því hin stórveldin þóttust vita, að hið nýja Bolgararíki
mundi ekki verða annað enn dilkur Rússaveldis, sem svo
vildi seilast öðrum hrammi sínum niður að Miðjarðarhafi. Og
einmitt af því að menn vissu, að Rússar mundu fá nýtt svig-
rúm fyrir sunnan Duná á Bolgaralandi, þá var ráðasvið Austur-
ríkis fært austar, yfir Bosniu og Herzegóvinu. þ>ó mörgum
brygðust vonir í Berlín, hafa engir neinu glej'mt — og Rússar
allra sízt. Grikkir, Serbar, Rúmenar, Boigarar og Svartfell-
ingar — allir telja enn til meira, enn þeir hafa hlotið. Bolg-
arar hlutu að þola, að þeim yrði stijað sundur við Balkan, og
þau fjöll skyldu vera nýr varnargarður Tyrklands að norðanverðu,
en Rússar urðu af þeim sigurlaunum, sem þeim þótti mest
varið í: greiðari leið enn nokkurn tíma fyr til Miklagarðs,
þegar henta þætti, og heimild tii stöðva á undan öðrum
(Austurríki) við Grikklandshaf. Allt um það skyldi nú þv{ færi
sætt, sem gafst til að koma Rússlandi á forræðisstöð þar syðra,
og Rússar tóku þegar til þeirra athafna á Bolgaralandi —
bæði hinu nvrðra og syðra — sem af er nokkuð sagt { «Skirni»
1884, 131 — 33. bls. þar er líka getið um til hvers dró, þegar
fram sótti, að Rússar vildu alstaðar vera í fyrirrúmi, og Alex-
ander jarli fór að þykja nóg um ráðríki þeirra, og hitt eigi
siður, að fólkið tignaði í rauninni engan höfðingja svo, sem
Rússakeisara. Fyrir honum var beðið í hverri kirkju á helgi-
dögum, og hans mynd var i hvers manns húsi. þ>ar kom að
jarl leitaði trausts og fylgdar af þeim mönnum, sem vaknaðir
voru til þjóðrækni og höfðu haft skapraun af gjörræði og
drambi rússneskra fyrirliða og annara umboðsmanna, en vildu
að Bolgörum lærðist að meta meir þjóðlegt sjálfsforræði enn
annara handleizlu og yfirdrottnun, að eiga meir undir framtak-
semi sjálfra sín enn undir forsjá og krapti hins máttuga stór-
veldis. I hinum afsneidda hluta — eða Rúmeliu hinni eystri