Skírnir - 17.06.1911, Page 129

Jón Sigurðsson sem stjórnmálamaður.
225
að þingmenn hafa þá ekki verið orðnir eins sjálfstæðir,
•og þeir urðu síðar. Aðalástæðan fyrir því, að málið var
felt, var loforð konungs að afgreiða það fljótlega, og
'þótti því óþarft og ótilhlýðilegt að reka frekar eftir því.
Ekki kom þó málið fyrir alþing 1849, svo að ekki
hefir það verið komið mjög langt á veg 1847, en því var
þó hreyft þar, ekki samt í það sinn af Jóni Sigurðssyni,
því hann kom fyrst til þings í júlílok. Var þá (1849) samþykt
bænarskrá um alment verzlunarfrelsi, en þó voru ýmsir,
sem virtust eiga bágt með að átta sig á þessu máli; margir
voru hræddir um, að vöruskortur yrði, ef verzlunin væri
óbundin, enda spöruðu kaupmenn ekki að ota þeirri grýlu
fram, sem mest þeir máttu; aðrir að tollar yrðu lagðir
bæði á innlenda og útlenda vöru, svo ólifandi yrði fyrir
tollum og sköttum. Til þess að sýna tíðarandann getum
vér ekki stilt oss um að tilfæra orð eins hinna konung-
kjörnu þingmanna: . . . »en mér virðist það engin furða
(hvað afgreiðsla málsins dróst hjá stjórninni) þar sem um
það er að gjöra, að svifta Dani, Hoiseta og Slesvíkur-
menn þeim réttindum, er þeir í langan aldur hafa að lög-
um haft hér á landi til verzlunar, eða þá að minsta kosti
að þröngva þessum réttindum®1). Svona voru sumir Is-
lendingar innrættir þegar sjálfstæðisbaráttan hófst, og með
því þeir voru, flestir þeirra, í háum embættum og í miklu
áliti, þá er það engin furða, þó að oft væri við ratnman
reip að draga. Það er meira að segja hreinasta furða
hvað þó vanst á.
Loks var málið af stjórninni lagt fyrir þjóðfund-
inn; Jón Sigurðsson varð til þess að heilsa því, og taldi
frumvarpið nokkra bót, en þó ófullnægjandi í ýmsum
greinum; hann var svo framsögumaður nefndar þeirrar,
sem sett var í málið; skal hér stuttlega yfir sögu farið,
en þess að eins getið, að nefndin bjó til alveg nýtt frum-
varp, er var samþykt nær einróma með smávægilegum
breytingum, og var síðan í öllum aðalatriðum tekið upp
‘) Alþ.tíð. 1849, bls. 83.
15