Skírnir - 17.06.1911, Blaðsíða 132

228
Jón Sigurðsson sem stjórnmálamaður.
Jón Sigurðsson kom því á, að íslenzkir námsmenn í
Höfn rituðu bænarskrá um skólamálið til hins fyrsta þings;
þessu héldu þeir áfram, að senda bænarskrá um eitthvað
fyrir hvert þing, einkum þó um 1 a g a s k ó 1 a, og má því
með fullum rétti tileinka honum góðan þátt í því máli,
sem eins og knnnugt er, er nú fyrir örstuttum tima komið
í kring. í sambandi við þetta skal það tekið fram, að
Jón Sigurðsson var ætíð vanur að rita fyrst um það mál,
er honum var hughaidið að koma fram; síðan skrifaði hann
um það sérstaklega kunningjum sínum og flokksbræðrum,
og lagði að þeim að halda fundi um málið með sveitung-
um sínum, og senda síðan bænarskrár til alþingis, og
sendi hann þá jafnframt uppkast að þeim, og því urðu
þær svo að segja samhljóða, er til alþingis komu. A
þennan hátt vakti hann menu til umhugsunar, vandi þá
á að halda fundi og kondi þeim að skoða sig sem hugs-
andi meðlimi þjóðfélagsins, er bæði hefðu rétt og skyldur
til að láta vilja sinn í ljósi. Að vísu varð þetta oftast
hans vilji og bergmál af hans skoðun, en svo er það ætíð
vant að vera, þar sem mikilhæfir menn ráða; það hefir
sína stórmiklu uppalandi þýðingu alt fyrir það.
I öllum þeim málum, sem að framan hafa nefnd
verið, hafði Jón fylgi alls þorra þjóðkjörinna þingmanna
og svo að segja allrar þjóðarinnar, en nú skal að loku,m
drepið á eitt mál, er hann fylgdi fram með sama kjarki
og óbifandi sannfæringu sem öðrum málum, og hafði þó
nálega alla þjóðina á móti sér, það er kláðamálið.
Arið 1856 kom upp fjárkláði á Suðurlandi, og var mjög
um það deilt, hvort hann væri útlendur, stafaði frá 4
enskum lömbum, er flutt höfðu verið hingað haustið áður,
eða innlendur, og væri blátt áfram gamli kláðinn frá 1770,
sem reyndar var þá talinn upprættur með niðurskurði, en
hafði þó altaf verið hér í landi, þó vægur væri. Um
þetta lítilfjörlega atriði urðu svo harðar rimmur að furðu
sætir, og jafnvel vitnaleiðslur; en hitt var verra, að þessi
vogestur var kominn, hvort sem hann var innlendur eða
útlendur, og að það var brýnasta þörf á, að yfirstíga hann
sem fyrst. Ráð til þessa voru einungis tvenn: lækning