Norðurfari - 01.01.1849, Page 46

48
HORBURTAHI*
öllu hið forna útlit sitt; en strauraurinn sjálfur hvarf aptur í hið
gamla legi og sami drungi og depurð sem áður lagðist að
nýju yfir fdlkið í átthögum þess. Rússar ráða nú yfir miklum
hluta þeirrar þjóðar, sem þeir einu sinni voru skattskyldir í nokkrar
aldir. — En í miðju hennar á Kalduns tindi stendur haugur hins
mikla herkonungs: þar, sem hann í æsku sinni beitti hjörðum
sínum við uppsprettur Ononsár—þar er Temuddzin grafinn. jjar
situr veraldar brjóturinn í haug sínrnu og horflr yfir heiminn, sem
hann einu sinni rjeði, og á deyfð þjóðar sinnar; en hver veit
hvenær andi hans kann aptur að svífa yfir hana, og nýr Atli rís
upp til að fara herskildi vestur um lönd og eyða þau? Trúin á
því, að þeir eigi að auðmykja og afmá mannkynið kvað enn ei vera
dauð hjá kynsmönnum Dzengis-Khan’s.
Allt öðruvisi er um Kákasus kyn. |>ar sem það hefur komið
hefur það ei komið til að eyða og brjóta niður, en til að byggja
upp þau virki, sem lengi skyldu standa, og leggja grundvöll til
fastrar menntunar mannkynsins. Jiessa kyns menn hafa allstaðar,
þar sem þeir hafa tekið sjer bólfestu, gróðursett þann við,
sem hefur haft nóg afl f sjálfum sjer til að þroskast á sinn eðli-
lega hátt í annarlegri jörðu (en ekki eins og hinar mongólsku
þjóðir annaðhvort að eyðileggja allt, sem þær komu nærri eða, samlað-
ast þyí svo gjörsamlega, að þær tíndu eðlis tilveru sinni í tilveru
þess) og á þann hátt stráð út yfir allan heim frækornum þeim,
sem þegar hafa borið ágætan ávöxt á mörgum stöðum, bæði í
aðal-heimkynnum þeirra og annarstaðar. Starfsemi þeirra hefur
æfinlega og allstaðar verið hin heillavænlegasta fyrir allt mankynið,
og menn geta því með sanni sagt, að öll veralijarsagan nær því
gjörist um það eilt. En hún hefur líka gjörst í þeim löndum,
sem eðlilegast var að margbreytt og frjálslcgt líf gæti myndast i;
því líti menn yfir aðal-heimkynni Kákasus kyns þá sjá inenn
að þau af öllum eru hin beztu, að minnsta kosti í hínum gamla
heimi, og liggja haganlegast við til slíks. Lönd þessi eru svo að
segja öll í því jarðbelti, þar sem loptslag er temprað, og yfir
höfuð hin frjófsömustu, með öngum eiginlegum eyðimörkum; þau
eru hin tilbreytilegustu og frjálslcgusta að landslagi, með fjöllum,
sljettum og dölum á víxl; og að endingu liggja þau allrabezt við
jafnri viðureign við öll önnur, einkum Evrópa, sem svo haganlega
er sett milli þriggja höfuð-álfanna og sjórinn mcð fjörðum og flóum
ljettir alla samgöngu, þar sem samfleitt meginland opt tálmar henni
annarstaðar. Allt þetta hefur orðið að hafa áhrif á íbúa þessara landa,
og menn sjá líka strax, að engir hafa eins frjálsmannlega og þeir
notað sjer þann yfirburð, sem einna mest skilur manninn frá allri
annari skepnu: að vera ei bundinn við einn vissan blett jarð-
arinnar; því, að undan teknum Malayum, sem á skipum sínum
eru að flæmast um öll suðaustur-höf, eru Kákasus kynsmenn
nær því hinir einustu, sem sjóferðir hafa tíðkað, og á þann hátt
farið álfu úr álfu til að leita sjer bústaða, fremdar og frama.