Norðurfari - 01.01.1849, Side 98

100
HOHBURFARl.
chich barón, sem þangað til hafði verið ókenndur og ómerkilegur
hermanna foringi uppalinn við hirðina, var gjörður að banus yíir
Króaziu og Slavdníu; hann var krdazkur að ætt, og Gay ætlaði að
brúka hann sem verkfæri sitt, en Jellachich vildi þegar til kom
heldur beinlínis verða þjdnn erkihertogafrúarinnar. Gay hafði líka
í Apríl komið til leiðar að Serbar gjörðu uppreisn í Kíkinda í
Banatinu, en Magyörum tdkst fljdtt að bæla hana í það skipti.
Fyrsta mdtspirna Krdata mdti Magyörum var það, að fulltrúar
þeirra neituðu á þinginu í Preszborg í nafni lands síns, að göfugur
menn þar mundu afsala sjer cinkarjettindum sínum, og það ckki
heldur þd Magyarar byðu þeim skaðabætur af eigin sjdði, en
náttúrlega hafði þetta þd engin áhrif á málalokin. Síðan taldi
Gay þó í blaði sínu Krdötum trú um, að það væri einmitt full-
trúum þeirra að þakka að bættur hefði verið hagur bænda og
espadi þá á alla vegu. Mynd palatinus var opinberlega brennd
á torginu í Agram, og Jellachich neitaði ölluin sátta tilboðum
Magyára. Að þvi leiti sem hann var banus var hann þriðji ríkis-
herra Ungverjalands, og ráðaneytið bauð honum að taka þátt í
ráðstefnum sínum fyrir Króazíu, og gerði yfir höfuð allt, sem því
var unnt til að bæta úr kvörtunum Krdata. En í stað þess að
svara kallaði Jellachich saman þing í Agram, og sagðist ei fyrr
hætta enn Ungverjar afsöluðu sjer aptur því frelsi, sem þeir nýlega
höfðu áunnið sjer, og fengju ráðaneytinu í Vínarborg aptur fjár-
stjórn sína og herstjórn og hættu að búa út lið sitt. f>að var nú
auðsjeð að sá maður, sem þessa krafðist ei var að hugsa um
neitt frelsi fyrir þjóð sína, og Dr. Gay fór líka að verða óánægður
með Jellachich, því hann vildi þó ei fara svona að. Magyarar
gátu náttúrlega ei gengið að slíkum kostum, sem þeim nú voru
boðnir, því eins og Kossulh sagði: “sá ra:ður forlögum þjóðarinn-
ar, sem geymir vopn hennar og fjárhyrzlur”. J>eir snjeru sjer
því til keisarans í Innsbruck, og þá sem stóð þorði hirðhyskið
helður ei annað enn afneita Jellachich, þd það á laun Ijeti hann
vita að sjer líkaði aðferð hans upp á hið bezta. Jjað var ákvarðað
að hann og Batthynay skyldu koma til Innsbruck og þar skyldi
Jóhann erkihertogi reyna að sætta þá; en enginn árangur varð af
þessari tilraun og Jdhann varð fyrr að fara til Frakkafurðu enn
hann hefði komið nokkru til leiðar. Bæði Batthyany og Jellachich
fdru því heim við svo búið, og Jellachich hjelt áfram að búa sig
undir að ráðast yflr Drave inn i Ungverjaland. Sökum skipunar
þeirrar, sem er á miklum bluta landanna í hans umdæmi, átti
hann stras hægt með að safna að sjer talsverðu liði, því hin svo
kölluðu herlönd, sem eru öll suðurrönd Ungverjalands, hafa staðið
beinlínis undir herstjórninní í Vínarborg en ei undir stjórninni í
Pesth, svo mikið sem Magyarar þd hafa gjört til að reyna að
leysa þau ur ánauð. jjau eru að mestu leiti samansett úr löndum,
sem aptur hafa verið unnin frá Tyrkjum, eða löndum vænna
inanna, sem Austurríkisstjórnin hefur gjört upptoek og aldrei síðan