Norðurfari - 01.01.1849, Síða 113
FRELSIS HREIFINGARNAR.
115
allstaðar mál þjóðarinnar móti hirðinni, sem hjer eins og í Au-
sturríki vildi gera konung fráhverfan þegnum sínum. Hann Ijet
undir eins skipa hermönnum það, sem þingið hafði falið fyrra
ráðaneytinu á hendur, en það skorast undan, og fjekk konung til
að samþykkja ýmisleg þjóðleg lög. En einmitt þessi góðvild hans
olli því, að hann gat ei lengi verið vinur hirðarinnar, sem hafði
búist víð að hann mundi fara allt öðruvísi að. jiingið hafði
lika espað konung sjálfan á móti sjer, með því að vilja ei lofa
honum, að kalla sig “af guðs miskun,” og vera að rífast um aðra
þess konar smámuni, sem í sjálfu sjer eru marklausir, en þó geta
orðið tillefni til stríðs þegar menn eru svo heimskir að vilja gera
nokkuð úr þeim. Einkum sveið þó Friðreki Vílhjálmi þetta af
því hann hefur alla æfl verið nokkurs konar vinglari, sem hefur
haft ógnarlegt álit á konungdóm og haldið að hann væri settur af
guði til að stjórna yfir þjóðinni eins og nokkurskonar ypparsti
prestur. jienria hugarburð hefði þingmönnum verið óhætt að
lofa konungi að hafa fyrir sjálfan sig, ef þeir að öðru Ieiti hcfðu
gætt þess, að standa á öllum rjetti þjóðarinnar : hvergi eru konugar
eins af miskun þegna sinna eins og á Englandi, og þó hafa
Englendingar aldrei kært sig um að banna þeim að kalla sig “af
guðs miskun”. En þinginu í Berlinni þótti nú eins og mörgum
þýzkum hcimspekingum mest í það varið, að þrætast um orð, og
gleymdu á meðan því, sem verulegra var. jiað studdi ei mál
Pfuel’s svo vel, að konungur neyddist til að halda á fram að hafa
hann fyrir ráðgjafa sinn. En þegar hann var búinn að segja af
sjer og konungur hafði falið Brandenburg greifa á hendur að
mynda nýtt ráðaneyti, bannaði það Friðreki Vilkjálmi að taka
slíkan mann sjer til ráðgjafa. jietta var ei lögleg aðferð af
þinginu, því þó það hefði illa von um Brandenburg, þá var það
manna aðferð að vinna hann í þingsalnum, en ei í launhúsi konungs.
Mótmælum þingmanna var heldur enginn gaumur geflnn, og
konungur tók sjer það ráðaneyti, sem hann enn hefur: Branden-
burg er forseti, en Mannteufel fyrir innanríkis málum, helzti
maðurinn í því. En órói sá, sem af öllu þessu orsakaðist, gaf
ráðaneytinu tækifæri til að beita obbeldi við þingið, og 9. Nóvember
kunngjörði það, að konungur vildi því væri frestað til 27., og þá
sett aptur í Brandenburg en ei í Berlinni. jiingrnenn höfðu á
móti, en nú var ei lengur hirt uin slíkt; Wrangel var látinn koma
með herlið inn í borgina og 12. var herlögum sagt þar upp og
hersátur kunngjört. I fyrstu hjeldu menn almennt með þinginu,
og ætluðu þegjandi að gera stjórninni þá mótstöðu, sem þeir gætu:
gjalda ei skatta og þæfast við á annan hátt. En ekkertvarð úr því
til lengdar, og rjett eptir búið var að setja þingið í Brandenburg
sleit konungur því algjörlega, og kvaðst ætla að kalla nýtt saman
26. Janúar næsta ár; um leið veitti hann landinu og nýja stjórnarskrá,
sem ei hefði verið svo ófrjálslynd ef nokkuð hefði verið með henni
meint. A þenna hátt varð byltingin í Berlinni að litlu um sinn, og
h2