Norðurfari - 01.01.1849, Qupperneq 133

FRELSIS HKEIFINGARNAR.
135
astur væri til aS geta komið einhverju gðSu til leiðar. Hið
fyrsta sem Gagern var um að gera, var að hafa það fram &
þinginu að menn í öllum atgjörðum sínum gengu út frá því
að Austurríki væri útilokað fr4 hinu nánara sambandi Jiýzka-
lands. Jietta ávann honum nú strax hatur Austurríkismanna
og Jesúmanna, sem ndg var af á þinginu, og hinir tívitru
jzstu vinstrihliðarmenn voru svo heimskir að leggjast á eitt
með þeim í þessu, annað hvort af því þeir sjálfir sáu ei
betur cða þeir Ijetu hina ginna sig. Gagern var lýst sem harð-
stjóia af því hann vildi reyna að gcra Jiýzkaland ndgu samheldið
til að geta risið mtít hinu óþolandi rússneska oki, og hann var
kallaður landráðamaður af því að hann heldur vildi reyna að
frelsa 30 milliónir jýjóðverja, mcð því að sleppa nokkrum, cnn láta
alla í sameiningu tortínast. Kn hann hafði samt sitt mál fram
á endanum, og 28. Marz var Prússa konungur með atkvæðafjölda
valinn til keisara á þinginu, og ákveðið að sú tign skyldi ganga í
erfðir i hans ætt. Jietta voru mikil tíðindi og hefðu mátt verða
landinu til gtíðs, cf ei allt hefði orðið að öngu þegar sem hæðst
stóð fyrir sakir ónyljungsskapar eða sjervizku þess eina manns,
sem allt nú eiginlegi var undir komið: Friðrekur Viihjálmur
neitaði þegar til hans kom að taka valinu, og bar það fyrir sig
að hann vildi ei taka fram fyrir höndurnar á öðrum höfðingjum
eða gjöra nokkuð í þessu máli án samþykkis þeirra. Svona
annt var nú þeim manni um að meiða ei svo kölluð rjettindi
nokkurra krýndra höfðingja, þó það gæti orðið mikilli þjóð og
öllum heiminum til gagns, sem annars ei hikaði við að troða
undir fótum miklu heilagari rjettindi margra millióna, þegar um
var að gera að styrkja vald það, sem hann áleit að guð hefði
fengið sjer. En aðalorsökin var þó víst eiginlega sú að hann
ei treysti sjer til að buga alla mótspyrnu eða hafði ei hug til
að reyna það: maðurinn er víst enginn Friðrekur II., þó hann
yfir höfuð sje sagður skynsamur og gáfaður.
Frá því að afsvarið kom frá Berlinni var hjerumbil útsjeð
um þingið og stjórnina í Frakkafurðu. Gagern fór skömmu seirna
út úr ráðaneyti ríkisforstjórans og óvinir hans þóttust hafa unnið
sigur: rjett eins og hann gæti gert að því þó Prússa konungur ei
vildi sýna sig sem mann. Eptir það er ei heldurmart heiðarlegt að
segja af jjjóðverjum, þýzka fólkinu sjálfu, sem nú hefði verið hið
einasta er nokkru hefði getað til leiðar komið, ef það hefði farið
að með skynsemi og þreki. En allstaðar vantaði oddvita, og þeg-
nar hvers ríkis Ijetu með þolinmæði höfðingja sína kúga sig til
að horfa þegjandi á hvernig þeir sjálfir r fyrirlitu það verk, sem
þeir þó einu sinni höfðu samþykkt. I Berlinni Ijet stjórnin í
annað skipti slíta þinginu, sem þá var aptur komið saman þar,
fyrir það að það hjelt með Frakkafurðu uppástungunni og vildi
konungur skyldi taka keisaravalinu ■— annað þing átti síðar að
velja eptir nýjum kosningarlögum. A Sailandi varð nokkuð meira