Eimreiðin - 01.01.1900, Blaðsíða 107

107
uðið. Þar er vatnsból gott fyrir framan og safnast þar saman
vatnsberar bæjarins og ber margt á góma, sem nærri má geta.
Pá tekur þeim megin við bæjarfógetagarðurinn, sem fyr er nefndur,
eða vesturhlið hans, en þar á móti er verzlunarhús þeirra Sturlu
kaupmanns og Friðriks, Jóns sona háyfirdómara; það hús bygði
Torfi Steinsson söðlasmiður, afi Halldórs Steinssonar læknis, og
bjó þar lengi, og var það þá snoturt íveruhús og rúmleg verk-
stofa. — Iki er hús Andersens skraddara, með dönsku nafnspjaldi,
það er stórt hús tvíloftað; þar er kaffihús við hliðina með danskri
yfirskrift, sem enginn skilur nema lærðir menn. Húsið snýr gafl-
inum að götunni, eins og áður tíðkaðist víða; Andersen bygði það
fyrir fáum árum upp úr gömlu húsi, sem áður (um 1800) var
»fabrikka« eða klæðasmiðja og ein af »innréttingunum«, sem áttu
að hala landið upp í veldi og velmegun alt í einu; síðan var þar
barnaskólinn, og þar kendu Ólafur Hjaltesteð, Pétur Guðjónsson og
fleiri; seinna keypti Jón Guðmundsson húsið og bjó þar lengi rausnar-
búi, og var þar þá gott að koma, því húsbændur og heimili voru fá-
gæt; þar gaf Jón út Pjóðólf mörg ár og andaðist þar, og bjó höfundur
þessarar greinar þá hjá Jóni; seinna bjó séra Matthías þar. — Par næst
er »Davíðshús«, sem var til 1836 og eign Davíðs verzlunarmanns
Helgasonar; hann var ógiftur, en bjó með Guðrúnu systur sinni;
hún gerði öl, og varð þá enginn til þess annar hér; það var ekki
áfengisöl, en enginn gat drukkið það nema með andköfum. Pá
var húsið mjög lítið; þar bjó Jón Porleifsson skáld um tíma, en
seinna fékk Magnús Árnason snikkari húsið og stækkaði það nokkuð
og bygði á það kvist. Pað liggur gagnvart »Herkastalanum« og
mun þar ekki ætíð vera næðissamt. Pá er Túngata.
Pá er eftir að minnast á AUSTURVÖLL; hann er í miðjum bæn-
um og var áður eintóm flög og jarðföll, og gryfjur sem fyltust
vatni á veturna, og var þá þar ilt yfirferðar, þegar engin ljós voru
til að lýsa á götunum. Síðan hefur hann verið sléttaður og lag-
aður allur, gerður að grasfleti og grindur í kring; þar á miðjum
fletinum stendur líkneski Alberts Thorvaldsens. sem bæjarstjórn
Kaupmannahafnar gaf Reykjavíkurbæ eða landinu í þúsund ára af-
mælisgjöf, og var það hin einasta mannlega minnisgjöf, að frá-
taldri gjöf Kristjáns konungs. Austurvöllur sprettur vel og er tví-
og þrísleginn, og sagt að ætíð komi óþurkur, þá er þurka skal
það hey. Pessi hús eru í kring um Austurvöll: að sunnanverðu
er dómkirkjan, alþingishúsið, hús Halldórs Friðrikssonar, hús Krist-