Eimreiðin - 01.01.1900, Blaðsíða 73
73
ári, 1873, bls. 58); en því var nú ekki að fagna; félagið hefur
raunar gefið út fáeinar sögur, en þær útgáfur eru svo vísindalegar
og kostnaðarsamar, að það fyrirtæki gat ekki borið sig. — 2) fyrir
það, að það hefur nú í mörg ár verið eins konar gullnáma lands-
ins, eða silfurnáma eða seðlanáma; átti eftir margra manna ímyndan
að vera ótæmanleg auðuppspretta, en svo hefur verið séð um. að
uppsprettan er ekki ótæmanleg, með því að lána altaf og borga
aldrei, og kenna svo bankastjóranum um alt saman, því altaf þarf
að hafa einhvern »syndaþrjót«, til þess að klína á hann öllu ráð-
laginu. Altaf hefur verið klifað á því í blöðunum, að allir væru
svo skuldugir, »lánsverzlunin« dræpi alt niður, og svo var heimtað
að banki væri stofnaöur, til þess að komast þar líka í skuldir, fyrir
utan kaupmannaskuldirnar; svo þóttust menn hafa himin höndum
tekið, þangað til að skuldadögunum kom, sem menn hafa líklega
haldið að kæmu aldrei; svo nú þegar þetta dugar ekki lengur, þá
á að stofna »lánsstofnun« með svo löngum borgunarfresti, að allir
verði dauðir fyrir löngu, þegar til þess kemur, og er auðfundið, að
fyrir mönnum hefur vakað sú gullna lífsregla: »frestur er á illu
beztur* j1 en hér mætti minna a það, að Fox, hinn nafnfrægi stjórnar-
maður Engla (f 1806) var stórskuldugur og altaf í vafsi; komu þá
loksins til hans skuldheimtumenn hans og skoruðu á hann að til-
taka einhvern dag, sem hann vildi borga þeim á. Hann spurði,
hvort þeir vildu þá standa við þann dag, sem hann tiltæki. Peir
kváðu já við og urðu fegnir. Pá sagði Fox, að sér virtist hent-
ugast að tiltaka dómsdag. Pannig erum vér íslendingar svipaðir
Fox.
Sá hluti þessarar götu, sem nú hefur verið umtalað, frá húsi
Halldórs Póröarsonar og ofan eftir í kvosina, þar sem meginbær-
inn er eða elzti hluti bæjarins, var fyrrum kallaður »Bakaraslígur«
og var þá brattur og hrjóstrugur og illfær í hálku nema brodd-
uðum stígvélamönnum eða skaflajárnuðum húðarklárum; en seinna
hefur hann verið hækkaður upp að neðan og upp eftir og slétt-
aður allur, þótt enn hallist hann nokkuð, og er öðrumegin grjót-
garður upp með landshöfðingjagarðinum, en hinumegin er nýlega
gerð slétt stétt úr jarðbiki og steinlímdur ræsir á milli hennar og
sjálfrar götunnar, en göt eða járngrindur eru sumstaðar í ræsis-
1 Um þetta hefur síra Sigurður Stefánsson ritað ljóst og greinilega í Fjóðviljann
unga 31. desember 1898.