Eimreiðin - 01.01.1900, Blaðsíða 72
72
landshöfðingja keypti síra Helgi Hálfdánarson húsið og þar and-
aðist hann, og býr þar nú ekkja hans, frú Pórhildur, dóttir Tómasar
Sæmundssonar, og síra Jón Helgason guðfræðiskennari, sonur þeirra.
Pað er mikilhæft hús og liggur þar til garður með blómum og
hvannalundi. í3ar gagnvart er hús eitt, sem Sigurður Jónsson járn-
smiður lét byggja; þar bjó síðan Eyþór Felixson kaupmaður, þá
Jón Ólafsson ritstjóri, og eftir hann Jón Brynjólfsson skósmiður,
og nú loksins Porgrímur Jónsson söðlasmiður. í*að var lágt timbur-
hús, en nýlega hefur verið gert tvfloftað hús úr þeim endanum,
sem að bænum snýr, og er það því álitlegra en áður. Þá er hús
Jóns Pórðarsonar kaupmanns, ramgert og vandað steinhús tví-
loftað, þar er mikil verzlun með sauði og allar íslenzkar vörur,
og öllu svo haganlega fyrir komið, að leitun mun á slíku; þar eru
lokaðar grindur eða garður í kring um afmarkað svið fyrir féð. og
steinlímt slátrunargólf með þaki yfir; er þangað farið með kind-
urnar til slátrunar og þurfa þær ekki að horfa á dauða »meðkinda«
sinna, eins og hér hefur lengst af við gengist. Gluggi mikill er á
horni hússins og nafn Jóns Þóröarsotiar með gyltum stöfum í
boga. Skamt fyrir ofan þetta hús er vindmylna, sem áður var
malað korn í; þá var á henni húfa efst, en bæði hún og seglin
eða vængirnir hafa verið teknir burtu, þegar ekki borgaði sig
lengur að mala, þar sem nú er flutt svo mikið mjöl í verzlanirnar.
Sá hét Birch, danskur maður, er bygði mylnuna, en hún er sterk-
bygð og mænir upp yfir alt, eins og ifircfi, því hann var þriggja
álna hár. Nú er mylnan eign Jóns kaupmanns Þórðarsonar, og er
hún höfð fyrir geymsluhús. Fyrir neðan hús Jóns er járnsmiðja
gömul, lítill kumbaldi og til lítillar prýði.
Gagnvart þessu er hús Sigurðar Kristjánssonar bóksala, sem
hingað til hefur heitið »Landsbankinn«. Hús þetta er bygt úr
höggnum steini og vel vandað, tvíloftað; það er upprunalega bygt
af Sigmundi Guðmundssyni prentara með tilstilli Jóns Jónssonar
landritara; þar var fyrst prentsmiðja Sigmundar og bjó Björn Jóns-
son ritstjóri ísafoldar þar uppi. En nú er Sigurður Kristjánsson
bóksali eigandi hússins og hefur leigt Landsbankanum öll þau
herbergi, sem niðri eru. Húsið er merkilegt fyrir tvent: i) fyrst
það, að þaðan gengur út, fyrir tilstilli Sigurðar Kristjánssonar, eitt-
hvert hið þarfasta verk, sem nokkur íslendingur hefur færst í fang:
Islendingasögur, sem annars hefði verið sjálfsagt að Bókmenta-
félagið tæki að sér að gefa út, eins og tekið var fram í Gefn (4.