Uppeldi og menntun - 01.01.2001, Page 73
GERÐUR G. ÓSKARSDÓTTIR o.(l.
um og var hlutfallið hæst á íslandi (77%) en lægst á Ítalíu (39%). Um 84% starfs-
manna í framleiðslu- og iðnaðarstörfum sögðust aldrei tala erlent mál í vinnunni. At-
hygli vakti að stærra hlutfall yfirmanna en starfsmanna taldi nánast í öllum tilfellum
að í starfi þeirra reyndi á þá færni í lestri, ritun, reikningi og erlendum tungumálum
sem spurt var um.
b) Samskiptn- og samvinnufærni
Samskiptafærni er greinilega mikilvægur þáttur í öllum störfunum í öllum löndun-
um fjórum. Um 90-97% starfsmanna sögðust oft eða stundum eiga samskipti við
starfsfélaga eða viðskiptavini í vinnunni. Samskiptin voru minnst í framleiðslu og
iðnaði en í þeim hópi sögðust 32% aldrei eiga samskipti við viðskiptavini.
Fram kom að færni í samvinnu er ekki síður mikilvæg en færni í samskiptum.
Um 80% starfsmanna kváðust vinna með öðru fólki helming vinnutímans eða meira.
Um 83% yfirmanna taldi svo vera. Samvinnan var nokkuð meiri í þjónustu- og fram-
leiðslustörfum en verslunarstörfum. Ekki var munur á þessum þætti eftir löndum.
c) Hugmyndaauðgi, frumkvæði og skipulagning
Um 27% starfsmanna sögðust gera sama verkið á sama hátt aftur og aftur og 33%
sama verk á mismunandi hátt. Fjölbreytni í störfum virtist talsvert meiri á Islandi og
í Frakklandi en í hinum löndunum tveimur og meiri í verslunarstörfum en í hinum
starfaflokkunum tveimur. Starf starfsmanns við drykkjarvöruframleiðslu var áber-
andi einhæfast en 63% viðmælenda þar sögðust gera sama verkið á sama hátt aftur
og aftur.
Þegar spurt var um hugmyndaauðgi og frumkvæði kváðust um 42% starfs-
manna oft eða stundum koma með nýjar hugmyndir um að bæta þjónustu á vinnu-
stað, um 11% um að auka framleiðslu, um 19% um að bæta vinnuaðstöðu og um 15%
sögðust oft eða stundum koma með nýjar hugmyndir í vinnunni um að spara tíma
eða auðvelda verk. Þegar starfsmenn voru spurðir hvort hugmyndum þeirra hefði
verið komið í framkvæmd sögðu 37% að svo væri oft og 55% stundum. Nokkrar
spurningar voru um skipulagsfærni og reyndi helst á hana í störfum eins og deild-
arstjóri í verslun, starfsmaður í gestamóttöku, tryggingasölumaður, sölumaður á
bílasölu og útvarpsmaður.
d) Færni í meðferð gagna og upplýsinga
Spurt var um flokkun og röðun gagna og sögðust 62% starfsmanna gera það. Lægst
var hlutfallið á íslandi eða 51% en hæst í Frakklandi eða 74%. Um 52% kváðust slá
gögn og upplýsingar inn í tölvu, 41 % á Grikklandi, 50% á Islandi og 57-58% á Ítalíu
og í Frakklandi. Um 55% almennra starfsmanna sögðust leita að gögnum eða upp-
lýsingum í tölvu. Vakti athygli okkar að almennir starfsmenn á íslandi unnu sjaldn-
ar með gögn og upplýsingar en starfsmenn í hinum löndunum þremur hvað varð-
aði þrjá af fimm þáttum sem spurt var um. Engu að síður töldu íslendingarnir sig
betur í stakk búna á tölvusviðinu en starfsmenn í hinum löndunum þremur þegar
viðmælendur voru beðnir að meta eigin færni. Notkun tölva var mun meiri í við-
skiptastörfum en í þjónustu og framleiðslu.
71