Uppeldi og menntun - 01.01.2001, Page 116
NÁMSÁRANGUR FRAMHALDSSKÓLANEMA Í ENSKU
varp, myndbönd eða bíómyndir, tónlist með enskum texta, enskt efni lesið utan
skóla, veraldarvefurinn, efni ritað á ensku utan skóla, enskunámskeið erlendis eða
hérlendis, samtöl á ensku, dvöl erlendis og annað sem nemendur tilgreindu sjálfir.
Samræmd próf í 10. bekk
Miðað við eðlilega námsframvindu eftir grunnskólapróf í 10. bekk hefðu flestir nem-
endurnir í rannsókninni átt að þreyta samræmd próf í 10. bekk árið 1993 eða síðar.
Svo reyndist ekki vera.
I fyrra gagnasafninu (nemendur á öðru ári / 3. önn) var hægt að tengja sam-
ræmdar einkunnir úr 10. bekk við 1797 nemendur (af 1973 nemendum) eða rúmlega
91% þeirra sem tóku þátt. Flestir nemendanna (n = 1381) eða um 70% höfðu að baki
rúmlega ársgamalt samræmt próf úr 10. bekk. Þessir nemendur hafa því fylgt eðli-
legum hraða í námi sínu miðað við formlega skilgreiningu á lengd þess (fjögur ár).
Um 15% úrtaksins (n = 301) voru með rúmlega tveggja ára gamalt samræmt próf úr
10. bekk. Aðrir höfðu tekið samræmd próf í 10. bekk fyrir þremur árum eða meira.
I seinna gagnasafninu (nemendur á fjórða ári /7.-8. önn) var hægt að tengja
samræmdar einkunnir úr 10. bekk við rúmlega helming nemenda í úrtakinu eða um
59% þeirra. Flestir nemendanna (n = 882) eða 57% úrtaksins höfðu að baki rúmlega
þriggja ára gamalt samræmt próf úr 10. bekk. Aðrir höfðu tekið samræmd próf í 10.
bekk fyrr. Elstu samræmdar einkunnir úr 10. bekk sem hægt var að tengja nemend-
um í þessum hópi voru frá árinu 1993 þegar Rannsóknastofnun uppeldis- og
menntamála lagði prófin fyrir í fyrsta sinn.
Þó svo að nemendur í hvoru gagnasafni fyrir sig hafi ekki tekið sömu sam-
ræmdu prófin má ganga út frá því að raðeinkunnir prófanna séu sambærilegar milli
ára. Þó efni prófanna sé breytilegt milli ára er sömuleiðis óhætt að ganga út frá því
að sömu kunnáttusvið séu metin í sömu námsgreinum milli ára (Einar Guðmunds-
son, Sigurgrímur Skúlason og Guðmundur B. Arnkelsson 2001).
Framkvæmd
Snið rannsóknarinnar var hvort tveggja í senn langtíma- og þversniðsathugun.
Frammistaða nemendanna á samræmdum prófum í 10. bekk var tengd frammistöðu
þeirra rúmu einu til þremur árum síðar. Þessi hluti rannsóknarinnar er því í eðli sínu
langtímaathugun. Jafnframt var aflað gagna um bakgrunn og viðhorf nemenda á
sama tíma og samræmt próf í ensku var lagt fyrir í framhaldsskóla. Þessi hluti athug-
unarinnar var því þversniðsathugun.
Fyrsta skrefið við framkvæmd rannsóknarinnar var að koma á sambandi við
einn aðila innan hvers þátttökuskóla sem gegndi lykilhlutverki við framkvæmd
verksins. I flestum skólum var þetta áfanga- eða kennslustjóri. Fyrirlögn samræmda
enskuprófsins og spurningalista var með sama hætti í öllum skólum. Nemendur
fengu þrjá klukkutíma til að leysa enskuprófið. Þar á eftir svöruðu þeir spurninga-
listanum.
114