Uppeldi og menntun - 01.01.2001, Qupperneq 198

GUÐSMYND OG TRÚARHUGSUN BARNA OG UNGLINGA
0,48, p<0,0001) þannig aö eftir því sem börnin verða eldri fækkar þeim verulega sem
telja það mjög mikilvægt að trúa á Guð. A móti fjölgar þeim sem telja það nokkuð
eða lítið mikilvægt. Ef skoðað er saman hlutfall þeirra sem merkja við „mjög" og
„nokkuð" annars vegar og „lítið" og „ekkert" hins vegar er bre”tingin mun minni
Mynd 4: Finnst þér mikilvægt að trúa á Guð? Skipting eftir kyni.
70*
eða sú að í 5. bekk telja 96,7% það mjög eða nokkuð mikilvægt að trúa á Guð, í 7.
bekk er hlutfallið 94,6% en í 9. bekk er það komið niður í 83,6%. Breytingin eftir
bekkjum er því mest á milli svarmöguleikanna „mjög" og „nokkuð". I öllum árgöng-
um er það því áberandi hátt hlutfall sem telja það mjög eða nokkuð mikilvægt að
trúa á Guð. Mynd 5 sýnir þróunina sem verður eftir aldri.
Þegar á heildina er litið virðist mega draga þá ályktun að 10-14 ára böm og ungling-
ar á íslandi séu almennt þeirrar skoðunar að Guð sé til og að þau telji það ýmist mjög
eða nokkuð mikilvægt að trúa á hann. Hlutfallið er þó langhæst í 5. bekk en fer svo lækk-
andi eftir því sem bömin verða eldri. Það þarf ekki að koma á óvart því á unglingsárum
á sér gjaman stað uppgjör með auknum þroska, vaxandi sjálfsvitund og sterkari áhrif-
um úr fleiri áttum. Eitt af því sem tekið er til endurskoðunar er barnatrúin svokallaða
eða trú bemskuáranna. í ljósi nýrrar þekkingar og áhrifa endurmetur unglingur trú sína
og tímabil efasemda tekur oft við af ömggri bamatrúnni. Slíkt er eðlilegt og getur verið
nauðsynlegur þáttur í trúarþroskanum. Hér má einnig benda á niðurstöður sænsku
Balil-rannsóknarinnar sem sýnir að það er fyrst og fremst efinn sem eykst með aldrin-
um, ekki vantrú.47 Þetta kemur einnig heim og saman við kenningar um þróun guðs-
myndar og trúarlegrar hugsunar. Sem dæmi má nefna lýsingu Goldmans og Fowlers á
196
47 Hartman, S.G. 1992, bls. 22.