Skírnir - 01.01.1886, Blaðsíða 21

ENGLAND.
23
sóknar með haustinu mahdiinum á hendur. Sem vita mátti
settust sveitir Súdansmanna þar þegar að, er lið Englendinga
hvarf af stöðvum, bæði í Dongola og víðar, en viðskipti með
þeim urðu engin í langan tima. Salisbury mun i rauninni hafa
litizt sem hinum, að England hefði þegar lagt nóg i sölurnar
á Egiptalandi og Súdan — 150 — 170 mill. króna(!) — og í
fyrsta skipti hann talaði um egipzka málið (af stjórnarinnar
hálfu) í lávarðadeildinni, ljet hann menn skilja, að hjer væri
nú úr vöndu að ráða, en bezt að rannsaka allt ástandið áður
nýjar ályktanir yrðu gerðar, en benti um leið á, að fyrst og
fremst yrði að koma fjárhag og landstjörn Egipta í slcaplegt
horf, en her þeirra og landvörnum í rjetta og reglulega skipun,
eða með öðrum orðum: gera þá svo fullveðja og sjálfbjarga i
málum sínuni sem verða mætti. Síðan mætti svo íhuga og
gera ályktir um, hver landamerki kedífinn skyldi kjósa að
sunnanverðu, eða hve mikið hann skyldi tengja aptur við riki
sitt af Súdanslöndum. Hann kom aptur við egipzka málið í
gildisræðu sinni hjá borgarstjóranum, og talaði um við hverri
vandræða arfleifð ráðaneytið hefði tekið eptir þá Gladstone,
hversu erfitt það væri, já ógjörlegt, að færa það allt í lag sem
í meðferð þeirra hefði afiaga farið í Suðurafríku, á Egiptalandi
og í Miðasíu, og hvernig allt mundi hafa staðið með öðrum
veg og blóma, ef stjórn Englands hefði haldið fram stefnu
Beaconsfields lávarðar. Hann minntist og á hvað arfleifðinni
fylgdi, eða hvernig hinir nýju ráðherrar hlytu að efna þau heit
sem hinir hefðu gert i Englands nafni. Lávarðurinn mun hafa
átt hjer helzt við skuldbindingarnar i Miðasíu — bæði við
Rússa og Afganajarl — og viljað eyða áhyggjum manna og
ófriðarkviða, en ekki við yms heit hinnar fyrri stjórnar við
Egiptajarl og þá kynflokka eða kynflokkahöfðingja í Súdan,
sem höfðu reynzt Englendingum vinveittir og veitt þeim í
ymsu lið og greiða, já barizt móti liðsflokkum mahdísins (t. d.
höfðinginn í Dongola). þegar einn lávarðanna beiddi Salisbury
greina frá, hvað stjórnin hefði í hyggju til efningar þess, sem
hinum vinveittu kynflokkum hefði verið heitið um hlífð og
vernd, varð honum það eina til svars, að nú væru þau um-