Skírnir - 01.01.1886, Side 28
30
ENGLAND.
gerðarbólan, sem fleiri á undan. Um sömu mundir, eða
snemma í maímánuði tók stjórnin það af, sem marga sízt varði,
að kveðja heim Lumsden hershöfðingja, og kölluðu sumir, að
þetta væri gert Rússum til hugnunar, því hann hafði þau ein
skeyti sent til Lundúna um atferli þeirra frá öndverðu, sem
kærðu þá um lymsku, skilmálarof og það allt, sem í hafði
gerzt við landamæri Afgana. Hitt er auðvitað, að stjórnin
þóttist þurfa að hafa svo gagnkunnugan mann sjer við hönd
við samningana í Lundúnum. þ>ví var og fleygt, að Lumsden
hefði látið óánægju sina i ljósi — og sama var sagt um
Duíferin lávarð, varakonunginn á Indlandi — er hann sá,
hvernig stjórnin tók að heykjast á málinu. jþess skal þegar
getið, að úr því var öllu myldað sem kekkjóttast var og mest
stóð á milli, þegar Lumsden kom til Lundúna. Harðar ádeilur
i blöðum og á fundum Tórýmanna. Salisbury sagði hreint og
beint á einu mótinu, að Rússar hefðu beitt verstu reíjum, og
vitti um leið harðlega kjarkleysi og hringl stjómarinnar. Hann
sagðist ekki iasta þá braut sem hún færi (friðarveginn, eða
hinn að verja Indland), en líkti henni við drukkinn mann á
förnum vegi, sem slingraði á báðar hendur, ræki sig á allt
sem fyrir yrði, eða hrataði í hverja gjótina. Hann tók til
dæmis, að stjórnin hefði tekið að ganga berserksgang, þegar
Rússar gerðu sig heimalcomna í Pendsjedalnum, og bitið í
skjaldarrendur gagnvart Rússum, en nú gæfi hún í skyn, að
Afganajarl kærði sig ekki um þetta landspetti. Henni hefði þó
verið nær að komast að því á undan, eða áður enn hún skoraði hinu
voldugasta ríki á hólm fyrir þá sök. Svo var þá storminum í
logn slegið, móðurinn sefaður og hvorumtveggju kom saman
um, að leita sátta og samnings um málið. Rússar gengu loks
að þeim kostum, að hverfa liði sinu af þeim stöðvum, sem
það hafði eptir viðskiptin 30. marz, en sveitir Afgana skyldu
halda þeim, sem þeir höfðu þá hörfað til undan, og skyldi
svo standa, þar til er landamerkjanefndin hefði lokið verki
sinu. Rússar voru komnir suður fyrir það skarð, sem Súlfikar
(eða Súlfagar) heitir, upp frá Herirúd, ánni sem fyr er nefnd,
og um það var lengst þrefað, og það ekki útkljáð þegar Glad-