Skírnir - 01.01.1886, Page 136

138
NOREGUR.
skapað, setn oss er hent og kært, þá kæruni við okkur ekki
svo mjög um þó það fari». Margir ætla nú, að hjer til muni
draga, og að bandalag til sameiginlegra landvarna muni koma
i sambandsins stað. Vera má, að «Skírnir» geti að ári sagt
betur frá, hvert málið horfir, en eigi að 'koma til breytingar á
sambandsskránni, þá kemst hún ekki i kring í Noregi fyr enn
1889.
A þing var gengið í miðjum janúar, eins og vandi er til.
Hægrimenn, eða blöð þeirra spáðu ófarnaði og ósköpum, og
sögðu að allt það sem virðingarvert væri í ríkisfari Norðmanna,
mundi skolast á burt i lýðveldisflauminum á þinginu. Hjer fór
þó allt á annan veg, og menn tóku á öllum nýmælum með
hinni fyrri varúð, grandgæfni og íhaldshyggju. |>að sem í
lög var tekið á þinginu var flest í röð hinna fyrri mála, nema
hin nýja herskipun, sem hefir gert varnarskylduna og sjerílagi
hernaðarleikana nokkuð ljettbærari. f>á voru og nýmælin
(stjórnarinnar) um lögleiðing kviðdóma, en þeim var skotið á
frest eptir all-langar umræður. Af mörgum málum — frum-
vörpum þingmanna —, sem ekki gengu fram, skal nefna jafn-
gildi eða jafnstæði «byggðamálsins» gagnvart bókmálinu (þvi
tíðkaða) i skólum og umboðsstjórn, en til nokkurar uppbótar
var framlag veitt til kennaraembættis við háskólann í sveita-
málinu, eða mállýzkum norska fólksins*), og þar að auki kenn-
urum og öðrum til handa, sem «landsmálið» vilja stunda, og
til þess náms ferðast um hjeröð landsins. þingið veitti 10,000
kf. þeim mönnum til kostnaðarljettis, sem sendu sýnismuni til
alþjóðasýningarinnar í Antwerpen. f>að varð ekki að eins frí-
hyggjendum, en öllum frjálslyndum mönnum að ásteytingu, að
þingið neitaði þeim heiðurslaunum, sem farið var fram á Alex-
ander Kjelland til handa (1600 króna), og það við borið, að
skáldrit hans færu í bága við þær trúar og siðfræðiskenningar,
sem fólkinu væru innrættár. þeir B. Björnsson og Jonas Lie
mæltu þó svo fast fram með því máli, að þeir sögðust
*) Embættið hefir fengið sá maður, sem M. Moe heitir. Faðir hans
Jergen Moe (sjá Skírni 1883, 150 — 51. bls.)