Skírnir - 17.06.1911, Qupperneq 62

158
Visindastörf Jóns Sigurðssonar.
tíraum, sem unnið var að útgáfunni, var þetta ekki jafn-
ljóst, og var því vorkunn, og jafnvel gott, að þetta var
gert, svo að hver raaður getur séð, hvert gildi þessi hand-
rit hafa, — og þarf nú ekki frekari rannsókn þess máls.
T formálanum var gerð full grein og ljós fyrir flokkun
handritanna; útgáfunni fylgdi fullkomið og ágætt nafna-
tal og fjölmargar ættartölur, og hafði Jón samið það alt.
Þetta var hin fyrsta útgáfa af þvi tægi, sem heita mátti
fullkomin og eftir algildum meginreglum og vísindalegum
kröfum, er gilda enn í dag. Við Landnámu heflr ekkert
verið frekara að gera, annað en gefa út hvert handrit út
af fyrir sig og stafrétt, og gerði Fornfræðafélagið það ár-
ið 1900. Gamla útgáfan heldur sínu gildi fyrir því, og
má þar yfir höfuð fult eins fljótt og greitt sjá, hvað í
handritunum stendur. Þessu verki var haldið áfram; 4
árum seinna kom annað bindið með Harðarsögu, Hænsa-
Þóriss., Gunnlaugss., Heiðarvígas., Kjalnesingas. og Jökuls
þætti Búasonar með fleiru smávegis — alt á sama hátt
sem í fyrra bindinu. En svo skifd um. Svo átti Njála
að koma því næst; hún kom ekki fyr en 1875 (fyrra
bindið) og 1889 (síðara bindið), og var svo þessu sögu-
útgáfuverki lokið; hinum upphaflega tilgangi var ekki
náð, og önnur félög tekin að starfa að útgáfum sagnanna.
En þessi voðadráttur var e k k i Jóni Sigurðssyni að kenna;
hann hafði enga meðgjörð með Njálu; hefði það verið, hefði
hún komið fyrr, jafnmikill elju- og atorkumaður og hann
var. Þó má það til nokkurra málsbóta telja, að Njála er
löng saga og til í fleiri handritum og handritabrotum en
nokkur önnur saga.
Fornfræðafélagið lét þó gefa út annars konar sögur í
sínum eigin Arbókum (Annaler), nefnilega Trójumanna-
sögur og Bretasögur með Merlínusspá (1848—49), með
danskri þýðingu, Játvarðarsögu helga (1852), Ósvalds sögu
helga (1854) — vann Jón að því öllu. Er hér sérstaklega
gefandi gaumur að Trójumannasögu og Bretasögum, er
gefnar eru út eftir Hauksbók eða handriti Hauks lög-
manns Erlendssonar (d. 1334). Hönd Hauks er falleg og