Skírnir - 17.06.1911, Qupperneq 64
160
Vísindastörf Jóns Sigurðssonar.
skýrði allar vísurnar í honum. Hann þýddi og hinar 4
málfræðisritgjörðir, er standa í Ormsbók og gefnar eru út
í 2. bindi. Aður en Jón kom til (þegar um 1836—37), var
búið að semja aðaltextann með orðamun, en Jón enduj1-
hætti allan textann og kom allri útgáfunni í það horf, sem
hún fekk, og má hún því í raun réttri heita hans verk;
hann las prófarkir af því öllu. Hans verk er og alt, sem
í 2. bindi er, að undanteknum málfræðisritgjörðunum, og
kom það út 1852. Þar í er nákvæm og stafrétt útgáfa
af þeim handritum, er orðamunur er tekinn úr í 1. bind-
inu, nema Ormsbók. Þetta var hið mesta nauðsynja- og
þarfaverk, því að þessi handrit (Uppsalaedda, A M 748,
1 e f$, 757) eru flest svo frábrugðin aðalhandritinu (Kon-
úngsbók), að óvinnandi er að sjá af mismunagreinum,
hvernig hvert handrit er í heild sinni og hvað einkenni-
legt er við hvert. Það eitt má að finna, að Ormsbók var
ekki tekin með, og er hún, því miður, óútgefin enn í heild
sinni. Þetta verk lýsir hinum óviðjafnanlegu útgefanda-
eiginleikum Jóns skemtilegast. Hér birtist nákvæmni hans
í besta lagi, eljan hans og þolinmæði, og ekki síst sjón-
arskerpa. Eitt af þessum handritum (757) er eitthvert
versta handrit sem til er aflestrar; skrifað með smáu og
þéttu letri, svo að augnaraun væri að lesa það, þótt skýrt
væri; en því er ekki að heilsa; blöðin eru dökk og letrið
mjög víða svo máð, að ekki verður lesið nema með mestu
yfirlegu; svo er það mjög víða molnað og götótt og með
því móti alt með smáskellum; svo að erfiðleikarnir verða
að meiri. Þetta er eitt svo handrit, sem höfundur þessara
lína hefir ekki haft þrek til að fara í nema á köflum, en
hann hefir með góðu trausti reitt sig á lestur Jóns. Hann
las það alt spjaldanna á milli.
Af því að svo rnikill skáldskapur er í Snorra Eddu
og svo mörg skáld nefnd með nafni, þótti vel við eigandi
að semja nánari skýrslu um þessi skáld, og var þá tekið
það til bragðs, sem ágætt mátti kalla, að gefa út hið svo-
nefnda gamla Skáldatal; til þessa var sú ástæða
líka að þetta tal stendur einmitt í einu aðalhandriti