Skírnir - 17.06.1911, Side 153

Jón Sigurðsson og Bókmentafjelagið.
249
manna ferfaldast á þessu tímabili, og það var þetta, sem
hjálpaði fjelaginu til að bera allan þann mikla kostnað
sem af bókaútgáfunni leiddi. Má því segja að Jón Sig-
urðsson skildi vel við fjárhaginn, þegar dauðinn kallaði
hann burtu frá stjórn fjelagsins. Jón rektor Þorkelsson
ann honum þess sannmælis, að »enginn af forsetum Bók-
mentafjelagsins hafi verið jafnduglegur og Jón Sigurðsson,
og að undir einskis forseta stjórn hafi fjelagið gefið út
svo margar og merkilegar bækur«, og er þessi dómur
því eftirtektaverðari, sem Jón Þorkelsson, er hann var
forseti Reikjavíkurdeildar, hafði um hríð átt í töluverðri
deilu við Jón sem forseta Hafnardeildar, og mun síðar
verða minst á það1).
Jón Sigurðsson ljet sjer einkar aut um að auka söfn
Bókmentafjelagsins, sjerstaklega handritasafn Hafnar-
deildarinnar. Þegar Jón tók við þessu safni, átti það að
eins 37 handrit, enn árið 1869, þegar firri skírslan um það
var gefin út, hafði það aukist svo firir dugnað Jóns og
vinsældir, að það átti þá 672 handrit, og árið 1885, þegar
síðari skírslan kom út, að eins 6 áruin eftir dauða Jóns,
átti það 1217 handrit8). Má því segja, að Jón hafi í
rauninni skapað þetta dírmæta safn frá rótum, enda sat
hann sig aldrei úr færi að hvetja menn til að gefa hand-
rit til safnsins eða kaupa handa því merkileg rit. Ræður
Jóns á fjelagsfundum, sem prentaðar eru í Skírslum og
reikningum, bera þess sjerstaklega ljósan vott, hve mjög
hann bar firir brjósti aukning þessa safns, og eru þar
greindir þeir menn, sem gáfu því handrit, öðrum til eftir-
breitni. Honum var svo ant um, að ekkert það glataðist,
sem fróðleikur var í eða bókmentum vorum til sóma3).
Sjá reikninga deildanna í Skirni 1852 og Skírslum og reikningum 1878,
sbr. Minningarrit Bmf. 100. bls.
J) Tímarit Bmf. III 29.—90. bls.
*) Sjá formálann firir Skírslu um handritas. Bmf. 1, V. bls., og
báðar skírslurnar sjálfar.
s) Mjög einkennileg í þessu efni eru brjef Jóns til Jens bróður
hans Sigurðssonar, dagsett 2o. maí 1872 og 26. sept. 1872, Brjef J. S.r
ntg. 555. og 564. bls. I firra brjefinu stingur hann upp á, að lærði