Norðurfari - 01.01.1849, Page 123

TRELSIS HREITIKGARHAR.
125
Og víst mun þeim vera óþarfi að vilja a5 kenna gamla Jóni
Bola hvað frelsi er, og lítið gagn gera þeir heiminum þó þeir
sjeu að aepa um byltingar á Englandi og hlakka til þeirra, einungis
af gremju yflr því að menn þar eru of frjálsir og of skynsamir til
að hafa í hávegum villeysur þeirra. Ekki af því að vjer höldum
að breytingar sjeu ómögulegar á Englandi eins og annarstaðar, eða
af því að vjer álítum að allt sje svo ágætt þar, að það þurfi ei
endurbóta við. Ekkert er fullkomið undir sólinni, og vjer vitum
vel að það getur ei verið hin einasta undantekning. En það
höldum vjer að hvergi hafl stjórn enn verið frjálsari og betri enn
á Englandi, (naumast í Bandarikjonum) og að stórkostlegar breyt-
ingar og stjórnarbætur, mannkyninu til góðs, enn sem nú þegar í
tvær aldir muni verða þar nteð stillingu og án þess allt umturnist
— og að minnsta kosti skyldum vjer ei hlakka yflr þeim einvalda-
og óvina-fögnuð, ef frakkneskt upggerðar frelsisvingl nokkurn tíma
gæti fest rætur þar. Jtví oss þykir engan veginn vænt um
byltingarnar sjálfra þeirra vegna, en álítum þær neyðarúrræði,
scm þjóðir stundum verða að grípa til þegar þær eiga við heims-
kar og harðúðgar stjórnir. Byltingar eru vissulega heimska í
sjálfu sjer, en því eru líka þeir harðstjórar vestir manna, sem
gera þær nauðsynlegar En slíkt er ei að óttast á Englandi.
jiar eru engir harðstjórar, og menn eru þar líka á hinn boginn
almennt of skynsamir til að heimta meira af lögum og stjórn enn
mögulegt er að þau veiti. Enginn getur búist við að úr öllu
verði bætt ailt í einu, en þegar hverjum stendur frjálst fyrir að
útbreiða meiningar sínar á prenti eða í opinberum viðræðum,
styðja þær sjálfur eða láta styðja á þinginu, og þær svo undir
eins hafa framgang þegar almennings rómur er orðinn með þeim
— þá vitum vjer ei hvað menn vilja meira. jiar sem er full-
komið prentfrelsi, málfrelsi og fundafrelsi, þar segjum vjer að
menn sjeu svo frjálsir sem lög geta gert þá — hitt sem eptir er
verður upplýsingin að gera, og að hún ei sje meiri á Englandi
enn nokkurstaðar annarstaðar, dettur öngum, sem til þekkir, í
hug að efast um. Menn sjá líka hvernig þar hefur alltjend gengið.
Aldrei hafa verið haldnir stórkostlegri fundar enn Cobden hjelt yfir
allt land þegar hann var að búa menn undir að kornlögin yrðu
aftekin, og þó gekk allt friðsamlega er þeir höfðu hina miklu brey-
tingu fram á þinginu. jjetta hefði að minnsta kosti verið meira
tilefni enn það, sem olli Febrúr byltingunni á Frakklandi, en
á Englandi var ekki eins og þar heimsk og skamsýn stjórn, sem
þrjóskaðist við að gera það, sem hún vissi allur almenningur vildi.
Og þó eru sumir að tala um háskaiegt höfðingjaríki í þessu sann-
frjálsa landi, af því þeir mæla það með sama kvarða og á megin-
landinu og álikta sem svo: fyrst höfðingjar cruónýtirog óþjóðlegir
þar, þá verða þeir iíka að vera það annarstaðar. En það er ekki
svo. Vjer trúðum líka um stund að ríkra manna vald væri
of mikið og ranglált á Englandi, en nú vitum vjer að þar hafa