Norðurfari - 01.01.1849, Síða 158

160
NORBURIARI-
mæðinni eptir hið fyrra stríð. Hinar fyrstu bitru aíleiðingar fyrir
Franz Jóseph af hinni svívirðilegu aðferð, sem hann hafði ei svitist
að gripa til, að kalla erlenda menn inn í landið til að drcpa niður
þegna sjálfs sín, voru þær sem við mátti búast og maklegt var:
Magyarar samþykktu í einu hljóði á þinginu í Debreezin að afsetja
um aldur og æfi frá konuugstign á Ungverjalandi hina svikulu ætt
Habsburg-Lothringen, sem engin meðöl sparði til þess að gera
land þeirra að moldarllagi. J>an8aS höfðu þeir alltaf barist í
nafni hins gamla, löglega konungssíns, Ferdinands V., en nú tjáði
það ei lengur og Kossuth var valinn gubernator ríkisins, til að
stjórna því, eins og Jóhann Hunyady áður hafði gjört, þangað til
þeir gætu valið sjer nýjan konung að entu stríðinu. Kossuth
valdi sjer þá nýtt ráðaneyti: Szemere varð forseti þess, Casimir
Batthyany utanríkis-ráðgjafl, Mezsaros hernaðarstjóri þangað til
Görgey gæti tekið við því embætti, og Horvath erkibyskup upp-
fræðingar-ráðgjafi. |þ»essir menn unnu síðan bæði dag og nótt til
að reyna að verja land sitt fyrir hinum mikla fjandahcr, sem nú
var sendur til að leggja í eyði borgir þess og engi, og það er
dæmafátt að þjóð hafi afrekað það, sem Magyarar nú afreka. Að
þeim öldungis óviðbúnum hafði Jellachich fyrst brotist inn í land
þeirra, og þeir hröktu hann til baka; lítinn tíma höfðu þeir til
að búa sig móti hundruðum þúsunða Windischgriitz, og þeir ráku
hann líka heim aptur; og nú verðu þeir í þriðja skipti, þreyttir og
móðir og umkringdir af fjandmönnum á allar hliðar, að reisa sig
móti hinum versta Xerxesher, sem nokkurn tíma hefur verið sendur
móti þjóð. En þá skortir hvorki vit nje hug til að búast svo vel
við óveðrinu sem hinn stutti tími leyfir, og Kossuth heldur uppi
voninni og styrkir mál þeirra á marga vegu. Hann kunngjörði
Gyðingum í vor í samkundu þcirra í Debreczin, að þeir skyldu
hjeðan af hafa öll hin sömu rjettindi á Magyaralandi setn aðrir
innbyggjendur þess, og síðan styrkja þeir hann líka af þakk-
látsemi eins og þeir geta^mcð fje sínu, og rabbínar þeirra hafa lýst
bölvan yfirhverjum þeim Israels syni, sem nú ei fari í hið heilaga stríð.
Stjórnina og þingið hafði Kossuth flutt til Pesthar strax og Görgey
var búinn að taka Buda — en hann mátti ekki vera þar lengi,
þvi þegar fjandmanna liðið nálgaðist í annað skipti varð hann
aptur að fara burt og settist þá að i Szegedin. Áður enn hann
færi gal hann þó ásamt stjórninni út eitthvert hið mcrkileg-
asta ávarp, sem nokkurn tlma hefur verið skrifað, og sýnir
mönnum að fullu hve stórkostlegt og óvenjulegt þetta stríð er.
Kossuth kallar þar alla Magyara til vopna, og stefnir þeim
saman á hinn fræga Rakosvöll og aðra tiltekna staði í hjer-
öðum, til þess að búa sig til almennrar krossferðar móti hinum
siðlausu Ijandmönnum frelsisins og kristindómsins , sem nú væru
að ofsækja þá. Krossfarendur eiga til merkis að hafa framan á
brjóstinu svartan kross á hvítu, en prestar skulu vera fyrir þeim
hver I sinni sókn og ganga fyrir liðinu með krossmark í hendi.