Eimreiðin - 01.10.1930, Blaðsíða 36
340
SAGA ÚR SÍLDINNI
eimreiðin
ekki þessa daga út úr hinum helgu véum heimilisins til þess
aÖ taka á móti dýrðinni. Mæðurnar stinga hvítvoðungunum
niður í vöggurnar og fara út til að kverka, heimasæturnar
hlaupa flaumósa frá saumaborðunum og ókurteisum nálunum,
sem hafa stungið út og inn drauma þeirra gelgjuárin öll, og
piparmeyjarnar hafa sprottið upp mitt í hálfsagðri sögu og
eru hlaupnar burt frá könnunni og pokanum í könnunni. Bát-
arnir halla kinnungunum að bryggjuviðunum eins og elsk-
hugar, og þar standa karlmennirnir með háfa, á kafi í dýrð-
inni, æstir og hreistrugir og skófla glitrandi undrafiskinum
upp í kassana á bryggjunni, en konurnar bíða reiðubúnar
með hnífana. Hvílíkur fögnuður, hvílíkur handagangur. Eftir
seytján ára fjarvistir er Drottinn aftur í bænum.
Það er ekki nema ein hugsun, sem hugsuð er í bænum,
eitt orð, sem talað er, eða réttara sagt: utan um þetta eina
orð snúast öll önnur orð og allar aðrar hugsanir: síldin. Það,
sem nefnt var gull í Klondyke, heitir síld á fjörðunum. Það
er talað um þessa blessaða skepnu í hverju eldhúsi og í
hverjum kálgarði, það er talað um hana við lækinn og á vega-
mótunum og í fjörunni. ]afnvel í stofum prestsins, læknisins
og sýslumannsins heyrist ekki annað en síðustu nýjungar af
síldinni. Fyrir hálfum mánuði síðan lá þorpið í seytján ára
gamalli fordæmingu, en nú er sagt í bankanum, að síðusíu
vikurnar hafi miljón króna auður verið sóttur í gin hafsins.
Fyrir hálfum mánuði síðan stóð þurrabúðarmaðurinn á tún-
skæklinum sínum og var með hverjum gáranum ákveðnari í
að segja sig til sveitar, því sprettan hafði brugðist, og hann
þóttist sjá í hendi sér, að tuggan af blettinum mundi aldrei
hrökkva til að fóðra þessa hálfu belju, sem hann átti í félagi
við mág sinn. Nú hafði síldin haft gagnger endaskifti á þess-
ari svokölluðu tilveru, sem mest hafði plágað fólk hér í þorp-
inu; fjörðurinn virtist ótæmandi, og hlutur tómthúsmannsins
mundi ekki aðeins nægja til að grynna á skuldunum, heldur
gera hann mann til að kaupa sér nóg brennivín um jól, ef
ekki brygðust líkurnar fyrir haustsíld.
Á örstuttum tíma gerast svo margir örlagaþrungnir við-
burðir, að þeir mundu nægja til þess að breyta hverjum
meðalannálum í tröllalegustu dæmisögur, ef nokkur gæfi þeim