Eimreiðin - 01.10.1930, Blaðsíða 86

390
DR. ANNIE BESANT
EIMREIÐIN
skifti hún aðeins um þungamiðju leitarinnar. Hún tók ábyrgð-
ina frá persónulegum guði og fékk hana í hendur mann-
kyninu. Hún fór að trúa á endurleysandi mátt mannsins, á
umskapandi kraft, sem í honum byggi — á komandi sigur
mannkynsins. Fríhyggjan varð Annie Besant að leit eftir að-
ferð til að lifa lífinu fullkomlega hér á jörðu. Hún telur til-
gang lífsins vera að hjálpa áfram framþróuninni, vitandi vits.
Réðist hún á þessum árum með miklum krafti á kirkju og
kristindóm. Segir hún hann runninn upp úr heiðni — siðferði
hans sé vafasamt — saga hans sýni grimd og blóðþorsta.
Hún sér í anda þann dag, þegar frjáls hugsun »reisir upp
hinn hvíta fána frelsisins í miðju musteri mannkynsins* —
og það helgað þjónustu mannsins, í stað þess að vera van-
helgað af prestum og yfirskygt af guðum. Loft þess verður
þá þrungið af hljómum þeirra bæna, sem er vinna. (Free-
thinker’s Textbook).
Heldur hún því fram, að skynsemitrú (rationalismi) sé
uppbyggilegri en trú á annað líf og æðri veraldir. Því ef
menn beini athyglinni að þessu lífi, verði úr því stöðugur
straumur kærleiksverka fyrir mannkynið. Vottur þess, hvort
maðurinn sé réltlátur, sé ekki bænahald hans, heldur starf
hans.
Það efni, sem oftast var rætt í félagi þeirra Bradlaughs,
var undirstaða siðferðis. »Þegar vér játum, að guð sé ofar
þekkingu vorri, hlvtur siðferðið að grundvallast á gagnsemi
— eða á mætti vissra tilfinninga og athafna til að stuðla að
velferð mannkynsins«. — »Vel sé það fyrir mannkynið að
trúarsetningar og hjátrú hverfi úr sögunni — — þó því að
eins, að menn bindi fastar bönd heiðarleika, göfgi og sann-
leika«.
Fór hana nú að dreyma um nýja kirkju, þar sem kendar
væri skyldurnar við náungann og mannfélagið, til að halda
uppi réttlæti og verða undirstaða þess, að byggja mætti upp
fullkomið skipulag mannfélagsins á jörðunni. En samtímis fór
hún að sjá, að eitthvað þurfti meira en fullkomið skipulag til
að Iækna mein mannfélagsins. Jafnaðarmanna-kenningarnar
náðu ekki lengra en að bæta úr fjárhagslegum vandræðum.
»Tilraunir okkar til að þjálfa flokk, sem unnið gæti fyrir mann-