Skírnir - 01.01.1886, Side 89

ÞYZKALAND.
91
mikið rætt, og þvi í tollmálum til framgöngu, t. d. tollum á
trje og korni auk fi., sem að tollverndum lýtur, bæði landyrkju
og iðnaði til handa. Bismarck varð opt að beita sjer öllum
við, að málum hans yrði ekki hrundið. Hann sagðist svo geta
bezt hlynnt að högum bænda og verkmannastjettarinnar. Hann
minnist á orðtak jbjóðverja: «eigi bóndinn til peninga, eiga
allir;>. Einu sinni var það borið upp á þinginu að taka af
sunnudagavinnu, og þvi fylgdu bæði fulltrúar kósialista og
ihaldsmanna ásamt hinum kaþólsku — hvorutveggju í guð-
rækninnar nafni — en Bismarck þótti hjer ísjárvert. Menn
mættu ekki hamla verknaðarfólkinu frá þvi með lögum, að
innvinna sjer skildinga á helgidögum. það gæti munað marga
um 70 mörk á ári. Og hvað guðsorðagagnið snerti, þá ætlaði
hann, að laga nauðung á enska vísu mundi vart bæta um guð-
ræknina. Hann sagðist einu sinni hafa lcomið til Hull eptir
sigling í óveðri og stormi, «Nú lá vel á mjer» sagði Bism.,
«og jeg kominn á land, enn blístraði eitthvað visulag á leið-
inni. Undir eins kemur einn af samferðamönnum mínum til
mín og segir: ««Jeg verð að biðja yður, herra minn! að hætta
þessu blístri!»» — ««því þá. það liggur svo vel á mjer»» —
««það er sunnudagur í dag!»» og nú ljet hann mig skilja, að
jeg gæti komizt í klandur, ef jeg gerði ekki að ráði hans. Jeg
tók það þegar af að snúa við þegar og út á skip». — Svo
lauk, að málinu skyldi frestað og eptir þeim skýrslum skyldi
beðið, sem menn nú söknuðu. — því má við bæta, að þingið
gerði yfirbót synda sinna, og veitti ekki að eins fje, sem Bis-
marck beiddist til deildarstjórans i utanríkisstjórninni (sjá
«Skírni» i fyrra. 111. bls.), en launaframlög til nýrra konsúla á
ymsum stöðum.
A báðum þingum fór opt enn í bága með stjórninni og
forvígismönnum kaþólska flokksins, og Windhorst vjek jafnan
að sínu gamla viðkvæði, að kaþólskir menn mundu aldri við
sina kosti una, og páfinn og kirkjan aldri við prússneskt ríki
fullum sáttum taka, fyr enn maílögin (1873) væru úr gildi
tekin. Djarfara tók hann til orða á fundi, sem kaþólskir menn
hjeldu i Miinster i byrjun septembermán., enda voru það allt