Jörð - 01.09.1947, Qupperneq 55
JÖRÐ
53
elli. Eg var 20 ár nágranni Brynjólfs, og get því borið um þetta
af kunnugleik. Brynjólfur var óefað fyrsti maður, sem vakti
áhuga Hlíðhreppinga á sönglist og hljóðfæraslætti. Hann var
um mörg ár forsöngvari í Hlíðarkirkju, og fyrsta karlakór hér
í hreppi stjórnaði hann. Þegar Brynjólfur fór frá Þverárdal
alfarinn, kvöddu sveitungar hans hann hér í Bólstaðarhlíð með
ræðuhöldum og söng 11. júní 1915, að afloknu manntalsþingi
þar.
JÖRÐ er það bæði sæmd og mikil ánægja að flytja þessa veigamiklu og
fjölskrúðugu ritgerð Sigurðar Guðmundssonar, skólameistara, á þessum
tímamótum æfi hans, er hann nú (ef honum verður þá sleppt!) lætur af
skólamcistaraembætti eftir 26 ára merkilega rækslu þess, og getur farið
að láta meir að löngun sinni til rannsókna og ritstarfa. Og JÖRÐ þykir
gaman að nota tækifærið og geta um þann heiður, sem „skólameistara"
og frú hans var sýndur að þessu tilefni, er þau í sumar voru sæmd gull-
heiðursmerki Stúdcntasambands íslands og skólameistari gerður að heið-
ursfélaga þess. Óskar JÖRÐ Sigurði Guðmundssyni og frú hans allra
lieilla af þessum tilefnum.
Það er ekki alllaf, að karlmannakynið, sem skipar öll ráðamannasæti
með þjóð vorri, sé eins minnugt og Stúdentasambandið að þessu sinni.
Ekki einu sinni, að ráðamennirnir kunni að meta að makleikum kyrrlátt
og þrotlaust ræktunarstarf húsmóðurinnar sem sainbærilegt að þjóðfé-
lagslegu gildi við bein félagsmálaafskipti. Þessu til staðfestu skal hér getið
þess, að JÖRl) er kunnugt um, að lögð var fyrir Fálkaorðunefnd rækilega
rökstudd tillaga um, að einhver mest metna húsfreyja stórs héraðs yrði
sæmd Fálkaorðu, en því var ekki sinnt. Húsfreyja þessi er einhver mesti
gestgjafi, sem verið hefur í hennar stöðu í landi voru, og er þá ekki lítið
sagt. T. d. verður varla bent á neina, er eins hafi lagt á sig vökur gesta
vegna og þessi hcfur gert þá nærri hálfa öld, sem hún hefur skipað hús-
móðurstöðu (við skulum ekki nefna „sess“ í sambandi við hana!), og
heldur ekki á neina, er á þessum tíma „flóttans úr sveitinni" ltafi gefið
betra fordæmi við erfiðustu skilyrði. Þegar auk þess þannig stóð á, að
áslæða var til, um tíina, að óttast um heilsu þessarar konu, þarf ekki að
ætla, að áhugaleysi Orðunefndar hafi valdið neitt nema almennt og rót-
gróið vaninat á þjóðfélagslegu gildi húsmóðurhlutverksins.
Sigurður Guðmundsson hefur með þessari ritgerð — sem auk þess er
merk vegna heillandi kafla með nýjum upplýsingum um æskuástir þjóð-
skáldsins Matthíasar Jochumssonar — brtigðið fallega brandi fyrir fyllri
skilning og maklegri viðurkenning á gildi hins hljóðláta framlags kon-
unnar í íslenzku þjóðlífi.