Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2019, Blaðsíða 41

GUðRÚn STEInÞóRSDóTTIR
54
ýmsar og dæmin sem hún tekur máli sínu til stuðnings mörg og mismunandi
en það sem þau eiga sammerkt er að bera vitni um árásarhneigðina sem ein­
staklingur beinir að sjálfum sér í kjölfar tráma.
Fyrst má nefna líkamann sem Dísa og Gríms deila. Vegna ójafnræðis
upplifir Dísa sig sem hluta af líkama Gríms:
Veistu, kisi, að það er ég sem sit uppi með líkama Gríms, en ólíkt
henni finnst mér það alls ekki erfitt. Hvers vegna? Vegna þess að ég
er fjöður í líkama hennar, ég sit uppi í honum, rekst um í honum,
finn til í honum, strýk hann. Ég skil kröfur hans, tilfinningar hans,
þrár hans. Ég sé fegurð hans, ég finn nautn hans, ég finn sköpunar­
kraft hans, ég finn ólgu hans og ég elska hann. (42)
Lýsingin vitnar um að Gríms þolir ekki líkama sinn og Dísu eftir nauðgunina.
Slíkt er reyndar algengt meðal þolenda kynferðisofbeldis því við nauðgun er
einstaklingur slitinn úr tengslum við eina yfirráðasvæðið sem er raunveru­
lega hans, líkamann.40 Reyndar skal nefnt að lýsing Dísu er tvíbent; þó að
hún lýsi jákvæðri afstöðu sinni til líkamans hér að ofan er einnig ljóst að hún
er ekki sérlega tengd honum, samanber að hún segist sitja „uppi með líkama
Gríms“ (leturbr. mín). Hún greinir enda frá því á öðrum stað í sögunni að
sem unglingur hafi hún átt erfitt með að sýna líkamann eftir nauðgunina:
– Mér var nauðgað þegar ég var stelpa.
– Það voru tveir ógeðslegir kallar sem gerðu það.
– Þess vegna get ég ekki verið í leikfimi.
– Þess vegna get ég ekki farið í sund.
– Þess vegna get ég ekki verið í stuttbuxum.
– Þess vegna má enginn sjá mig bera. (181)
Með forklifun leggur Dísa áherslu á hvernig reynslan hefur breytt sýn henn­
ar á heiminn og stöðu hennar í honum. Hún sker sig úr hópnum vegna þess
að líkaminn er orðinn henni framandi og tengslin við hann rofin.
Dísu er tíðrætt um líkamann en skrifin bera þess merki að hún vilji tengj­
ast honum á ný og ná stjórn á honum. Fleiri lýsingar en hér hafa verið til­
greindar sýna að hún er ósátt við stöðu sína í tilverunni og að Gríms skuli
vera sterkari röddin og þar með ráðameiri. Af lýsingum Dísu að dæma er
alltaf aðeins önnur þeirra við stjórnvölinn í „líkamsplássinu“ þegar þær eru
meðal annarra; en Gríms hefur komið því þannig fyrir að Dísa fær nær ein­
40 Kathleen L. Ratican, „Sexual abuse survivors: Identifying symptoms and special
treatment considerations“, Journal of Counseling & Development 71: 1/1992, bls.
33–38, hér bls. 34.