Úrval - 01.01.1964, Blaðsíða 133

RÁÐAGERÐIR UM STÍFLUGARÐ YFIR . ..
139
dæla sjónum úr Beringshafi
yfir stífluna norður í íshafið
og hita það þannig upp. Nú
hafa Rússar enn breytt áætlun-
um sínum þannig, að nú er i
ráði að dæla hinum kalda ís-
hafssjó suður í Beringshaf,
þannig að íshafið, sem hlýrra
er á nokkru dýpi, hafi mildandi
áhrif á loftslagið á heimsskauta-
svæðinu.
Aður en við kynnum okkur
nánar, hver áhrif það hefði á
lönd umhverfis norðurheim-
skautið, ef dælt yrði vatni frá
íshafinu yfir í Beringshaf eða
öfugt, liggur beinast við að gera
sér fyrst ljóst, hvernig straum-
um og sjávarhreyfingum er hátt-
að í íshafinu.
Það ber fyrst að leggja á-
herzlu á, að íshafið fær megnið
af dj'pri sjávarlögum sinum úr
Atlantshafi. Frá hafinu milli
Noregs og íslands streymir til-
tölulega mikið magn af hlýjum
Atlantshafssjó, sem við köllum
Golfstrauminn, en hann er ná-
lægt því 8 gráða heitur og hef-
ur þvi mjög mildandi áhrif
á norskt loftslag, sem sjá má
greinilega, ef borið er saman
loftslagið í vestur-norska skerja-
garðinum og loftslagið t. d. i
Norður-Finnlandi. At-lantshafið
er mjög saltrikt, og þótt það sé
tiltölulega heitt, er það sakir
saltmagnsins fremur þungt, og
norður við Spitzbergen leitar
það því niður undir hinn kalda
íshafssjó. A eitthvað 200 metra
dýpi í Ishafinu má finna allt
að því 500 metra þykkt lag af
Atlantshafssjó, sem streymir
norður á bóginn og breiðir þar
úr sér undir íshafinu öllu.
Frá Kyrrahafi streymir einn-
ig svolitill sjór í gegnum Ber-
ingssund inn í íshafið. En þessi
sjór er tiltölulega saltlitill og
leitar því ekki niður eins og
Atlantsbafssjórinn, heldur mynd-
ar yfirborðsstraum meðfram
norðurströnd Alaska og það-
an í norðaustur. Auk saltvatns-
straumsins frá Atlantshafi og
Kvrrahafi kemur auðvitað ferskt
vatn frá ' fljótunum í Norður-
Kanada og þá ekki síður úr
fljótum Síberíu, en á hinn bóg-
inn keinur lítið ferskt vatn frá
Grænlandi; eins og kunnugt er,
eru engin meiriháttar fljót á
Grænlandi. í samanburði við
saltvatnsstrauminn er fersk-
vatnsstraumurinn hverfandi lít-
ill. Samkvæmt síðustu rannsókn-
um gefa meðfylgjandi tölur
glögga mynd af því sjávarmagni,
sem berst til íshafsins:
millj. m3/sek.
Innstreymi af
Atlantshafssjó 3.0
Innstreymi af
Beringshafssjó 1.0
Tilstreymi ferskvatns 0.25