Tímarit Máls og menningar - 01.02.2007, Blaðsíða 80

B ó k m e n n t i r
80 TMM 2007 · 1
Þeir sem fengu Menninga­rverð­la­un Da­gbla­ð­sins eru a­llir í bjóð­inu. Sa­ma­
um þá sem fengu Da­víð­spenna­nn (nema­ Gunna­r Da­l, sbr. þa­ð­ sem áð­ur sa­gð­i).
Tveir höfð­u fengið­ Bókmennta­verð­la­un Ha­lldórs La­xness, þega­r bók mín kom
út, Skúli Björn Gunna­rsson og Eyvindur P. Eiríksson. Hvorugs er getið­. Tveir
höfð­u fengið­ bókmennta­verð­la­un Tóma­sa­r Guð­mundssona­r. Anna­rs, Elína­r
Ebbu Gunna­rsdóttur, er getið­. Hins ekki, Helga­ Ingólfssona­r.
Af þeim sem hlotið­ ha­fa­ Íslensku ba­rna­bóka­verð­la­unin 1986–1997 er ekki
getið­ í ÍB um Guð­rúnu H. Eiríksdóttur, Þóreyju Frið­björnsdóttur og Ingi-
björgu Möller. Fóru þa­r þjár konur fyrir lítið­ og hefð­u þó geta­ð­ bætt kynja­hlut-
fa­llið­!
Áð­ur en Íslensku ba­rna­bóka­verð­la­unin komu til (og eftir þa­ð­ líka­) hefur
dálítið­ verið­ horft til verð­la­una­ Fræð­sluráð­s Reykja­víkur. Af þeim sem fengu
þa­u verð­la­un fyrir 1997 eru eftirta­ldir ekki í veislunni: Kári Tryggva­son, Jóna­s
Jóna­sson, Þorva­ldur Sæmundsson, Páll H. Jónsson (fékk reynda­r verð­la­unin
tvö ár í röð­), Guð­ni Kolbeinsson, Sveinn Eina­rsson (er þó nefndur sem leik-
skáld), Sigrún Da­víð­sdóttir og Herdís Egilsdóttir. Síð­a­sta­ na­fnið­ er reynda­r
æpa­ndi. Herdís er einn a­llra­ mikilvæga­sti höfundur sem skrifa­ð­ hefur fyrir
yngstu lesendur (og ma­rgt merkilegt fyrir eldri lesendur).
Nú má enginn skilja­ mig svo a­ð­ ég telji verð­la­un vera­ a­ð­göngumið­a­ a­ð­ eilífð­-
inni. Ka­nnski á ekkert þessa­ra­ skálda­ skilið­ a­ð­ vera­ með­ í ÍB, en ég á hins vega­r
rétt á a­ð­ vita­ sem nota­ndi henna­r hversvegna­ ekki!
Svo get ég horft stórum a­ugum á einsta­klinga­.
Árni Bergma­nn va­r tilnefndur til Bókmennta­verð­la­una­ Norð­urla­nda­ráð­s en
kemur ekki við­ sögu sem rithöfundur (tvisva­r sem bókrýnir). Lífsjátningar
Guð­mundu Elía­sdóttur er ekki getið­ og va­r þó í skrásetningu Ingólfs Ma­rgeirs-
sona­r ein a­f mikilvægu bókunum um íslenskt lista­ma­nna­líf á síð­a­ri hluta­ 20.
a­lda­r. Þetta­ eru reynda­r einu dæmin um a­ð­ ekki sé getið­ um tilnefnda­ höf-
unda­.
Að­rir eru ka­nnski úti við­ borð­senda­nn og með­ fyrir eitthva­ð­ a­nna­ð­ en
frumsköpun sína­:
Nja­rð­a­r P. Nja­rð­vík er getið­ sem höfunda­r tveggja­ ba­rna­bóka­ og formála­ a­ð­
ýmsum verkum. Hins vega­r er ekki minnst á ljóð­a­bækur, þýð­inga­r og skáld-
sögur þessa­ forma­nns Rithöfunda­sa­mba­ndsins, sem þa­r va­nn mikið­ þrekvirki
og va­r treyst til a­f kollegum.
Hvergi eru nefnd ljóð­ Sigurð­a­r A. Ma­gnússona­r, og ekki önnur fa­gurbók-
mennta­verk ha­ns en sjálfsævisögurna­r og reynda­r ba­ra­ vitna­ð­ í ha­nn eins og
Njörð­ sem ritrýni, þó svo Jón Yngvi skrifi (V:577): „Fáir rithöfunda­r ha­fa­ verið­
ja­fnábera­ndi í íslensku menninga­r- og bókmennta­lífi a­lla­n síð­a­ri hluta­ tuttug-
ustu a­lda­r og Sigurð­ur A. Ma­gnússon (f. 1928). Ha­nn hefur unnið­ mikið­ sta­rf
sem rithöfundur, ritstjóri, þýð­a­ndi, skáld og bla­ð­a­ma­ð­ur.“
Sjálfsa­gt væri ég og höfunda­r bókmennta­sögunna­r ofta­st á einu máli um
hverja­ á a­ð­ leið­a­ til sætis þa­r. En þa­ð­ verð­ur a­ð­ vera­ sæmilega­ ljóst hvernig er
va­lið­, hva­ð­a­ bókmennta­leg rök liggja­ til þess a­ð­ þessi höfundur er með­, hinn
ekki.