Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2019, Síða 59
GUðRÚn STEInÞóRSDóTTIR
72
alltaf getað haldið betur á öllu og eigum ennþá feitan möguleika á
að gera það. Feitan, Gríms, feitan. Þú þarft bara að draga úr karl
rembunni, losa um höftin og leyfa mér að vera með. Þú veist svo
vel að ég mundi aldrei reyna að skyggja á þig. Ég vil bara mitt pláss
með þér. (138)
ég þrái samruna okkar [Gríms],
ég vil ekki berjast við sessunaut minn,
ég vil að hann elski mig,
ég vil að hann viðurkenni mig,
[…]
ég vil ekki berjast,
ég vil sættast,
ég vil sameinast, (176–177)
Átökin í sjálfinu eða togstreitan á milli raddanna er ekki síst til komin vegna
þess að vilji Gríms og Dísu er ekki sá hinn sami. Dísa veit að hún losnar
aldrei við Gríms og að lífið verður aldrei eins og það var fyrir nauðgunina.
En hún veit líka að til þess að sambandið gangi upp og þeim stöllum líði
báðum vel er aukin samvinna lykilatriði svo styrkur beggja radda fái tækifæri
til að njóta sín. Ástæða þess að Gríms hefur komið í veg fyrir slíka samvinnu
er vafalaust margþætt. Sjálf telur Dísa að hræðsla Gríms við samfélagsálitið
hafi skipt mestu, hún hafi óttast að „menn áttuðu sig á henni“ (251) og kæm
ust að leyndarmálum þeirra. Samkvæmt Gríms er ástæðan þó önnur; hún
hafi mest óttast „að verða lokuð inni“ (251) á sjúkrahúsi. Útskýringar beggja
radda eru ekki eins ólíkar og þær gætu virst í sjónhendingu; báðar fela í sér
hræðsluna við almenningsálitið; hræðsluna við að játning um tvær raddir í
sama höfði verði túlkuð sem einkenni geðveiki. Slíkur ótti er vel skiljanlegur
en nefna má að þannig voru ímyndaðir vinir fullorðinna gjarnan afgreiddir.71
71 Ímyndaðir vinir eru hér sérstaklega nefndir vegna þess að hægt væri að túlka Gríms
sem ímyndaðan vin Dísu. Áður fyrr voru ímyndaðir vinir fullorðinna taldir vera
skýrt merki um geðveiki. Menn töldu enda lengi vel að ímyndaðir vinir barna hyrfu
um 8–9 ára aldurinn enda þolinmæði fullorðinna þá minni gagnvart þeim en áður.
Meiri líkur eru þó til þess að börn og unglingar þegi frekar um vináttuna þegar þau
komast til vits og ára og verði varari um sig vegna neikvæðs viðhorfs. Sem betur fer
er afstaða af þessu tagi að breytast því staðreyndin er auðvitað sú að ímyndunaraflið
hverfur ekki eftir því sem maðurinn eldist og þroskast þó ímyndaðir vinir fullorðinna
séu enn visst tabú. Sbr. Tracy R. Gleason, „Imaginary Relationships“, The Oxford
Handbook of the Development of Imagination, ritstj. Marjorie Taylor, Oxford: Oxford
University Press, 2013, bls. 251–271, hér bls. 256.