Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2019, Page 198
HVERNIG MAÐUR FINNUR SIG ÓHULTAN Á SNÆVIÞÖKTUM KLETTI …
195
grípa til aðgerða. Og síðar óttuðumst við svo um líf okkar að við gátum ekki
einu sinni leitt hugann að þeim ósegjanlega missi sem við urðum fyrir. Það
gafst enginn tími til að hugsa eða vinna úr öllum tilfinningunum. Aðeins eitt
komst að, að komast af.
En Reykjavík veitti mér trygg og örugg heimkynni. Ég þurfti ekki lengur
að búa við ótta. loksins fékk ég tíma til að syrgja. En ég gerði það ekki. Ég
hélt að engin þörf væri á slíku fyrir jafn sterka og þrautseiga manneskju og
mig. Ég hafði rangt fyrir mér. Sársauki, ótti og hjálparleysi höfðu fyrir löngu
skotið djúpum rótum innra með mér. Þegar ég fór að skrifa um það hlaut ég
að horfast í augu við það allt. Ég varð ekki fyrir neinu líkamstjóni, en að lifa
við slíka skelfingu svona lengi, yfirgefa fjölskyldu og vini og rífa líf mitt upp
með rótum skildi eftir tilfinningaleg og geðræn ör.
Eftir að ég kom hingað liðu fyrstu vikurnar í undrun. Gerólíkt veður,
nýtt fólk, nýjar matartegundir, nýtt umhverfi – það tók tíma að venjast þessu
öllu. Um leið og ég fór að verða hagvön áttaði ég mig á hve staða mín var
einmanaleg. Í fyrsta sinn á ævinni var ég alein. Flestum myndi þykja þetta
niðurdrepandi en ég verð að játa að ég var himinlifandi yfir því. Meira að
segja þegar ég var að deyja úr leiðindum eða hafði engan til að tala við eða
borðaði núðlusúpu á hverjum degi – því ég kann ekki að elda – þá var ég
sannarlega glöð. Ekkert öngþveiti í kringum mig, ekkert álag, ekkert stress,
engin skelfing, engin átök sem snertu mig beint.
Þó var eitt sem fylgir mér enn. Hjálparleysið. Þessi djúpa hjálparleysis-
tilfinning sem ég finn vegna landsmanna minna. Flestir vinir mínir og ætt-
ingjar eru þar ennþá. Þó að ég hafi sloppið standa þau enn í sama stríði og
fara halloka. Á hverjum einasta degi henda slæmir hlutir mitt kæra land. Fólk
er að deyja, það sætir hótunum og ofsóknum, minnihlutahópar eru fluttir
nauðugir af eigin landi, tjáningarfrelsi er ekki til, stjórnvöld brjóta á grund-
vallarréttindum eigin borgara, róttækir íslamistar ná sífellt meiri fótfestu og
mæta engri andspyrnu. Það er sama hvað ég reyni, ég get ekki bandað þessu
öllu frá mér. Mér þykir vænt um landið mitt. Og sem aktívisti verð ég að
gera eitthvað til að vernda það. En ég gat ekki rönd við reist meðan ég var í
því miðju. Í staðinn varð ég að fara til að bjarga sjálfri mér. Hvað get ég þá
gert svona óralangt í burtu!
Fyrir nokkrum mánuðum sótti ég fund ICORN-tengslanetsins og hitti
alla hina listamennina sem eru í útlegð eins og ég. Það er drjúgur hópur af
fólki frá Bangladess í þessu neti. Þegar ég var að tala við þau um stöðu okkar
áttaði ég mig á hvað ég er heppin að vera hér. Á Íslandi geta næstum allir
tjáð sig á ensku. En margir þessara listamanna sem búa í ólíkum borgum