Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2019, Side 241

SOFFÍa aUðUR BIRGISDóTTIR
238
bana, einnar helstu hetju norrænna miðaldabókmennta, er dregið skýrt fram
að vegið er að karlmennsku elskhugans. Elísabet má ekki sýna frumkvæði,
helst „að snúa í hann rassinum þegar við vorum komin uppí á kvöldin og þá
gat gamanið byrjað“ (115). Hann vill eiga frumkvæðið, ráða aðferðunum,
stellingunum, hvenær og hvar eigi að njóta kynlífs. Hann neitar að sofa hjá
henni úti í náttúrunni og refsar henni með fýlu og kynlífssvelti þegar þannig
liggur á honum. algea beitir í raun andlegu ofbeldi sem Elísabet greinir af
innsæi: „Svona verður kannski masókisti til. Þegar búið er að svelta mann
og hrinda manni í burtu verður maður svo þakklátur fyrir brauðmolana sem
falla af borðinu að maður tekur fegins hendi við allri athygli, meira að segja
þótt hún sé í formi líkamlegs ofbeldis“ (119). En hún viðurkennir líka að
„hann gat stjórnað mér með kynlífi [...] búinn að finna minn veikasta hlekk,
ég stóðst ekki kynlíf. mér fannst það svo gott“ (118).
Þótt algea taki að sér eldamennskuna á heimilinu (kryddar reyndar mat-
inn svo mikið að Elísabet getur ekki borðað hann), baki og vaski upp þá er
hann í raun rígbundinn hefðbundnum hugmyndum um kynjahlutverk:
Einhverntíma snerti ég á honum rassinn þegar hann var að vaska
upp. Ég ætlaði að sýna léttlyndi og daðra einsog hann kunni svo
vel. Hann trylltist og hóf uppþvottaburstann á loft og sagðist ekki
vera kerling eða pussy einsog hann orðaði það. Ég skyldi ekki halda
að ég gæti snert hann við eldhússtörfin einsog karlmaður snertir
kerlingu. Ég fór næstum að gráta, þetta var svo óvænt og fáránlegt.
Hann hafði reyndar séð ástæðu til þess fyrr að segja mér að hann
væri ekki kerling þótt hann vaskaði upp og eldaði matinn. Þetta
væri einfaldlega algengt meðal blökkumanna. Karlmenn væru
mikið í eldhúsinu. (108-109)
Enn og aftur ver algea ‚karlmennsku‘ sína og afneitar ‚kvenlegum‘ eigin-
leikum þótt hann sinni hefðbundnum kvennastörfum. Kynjastríðið sem lýst
er í bókinni er byggt á andstæðupörum, því upp hleðst „ósýnilegur múr og
hlykkjaðist um húsið. Byggður úr því að vera hvítur eða svartur, maður eða
kona, Íslendingur eða ameríkani“ (109). Og það er hvíta konan sem smám
saman brotnar niður í þessum aðstæðum. Henni er í mun að sanna að hún
„væri ekki haldin blökkumannafordómum“ (64) og: „Það var búið að inn-
ræta mér að hvíti kynstofninn væri ómögulegur og óspennandi“ (109).
meðan á sambúð Elísabetar og algea stóð horast hún, „ég var að verða
að engu, það hrundu af mér kílóin útaf ástalífinu og spennunni“ (106), en
hann fitnar, „fékk svolitla bumbu og varð vel á sig kominn“ (108). Þetta er í