Rauðir pennar - 01.01.1938, Blaðsíða 31
gerir ekki betur en a'ð draga vfir um, en á svo löngu
færi er ógerningur að miða með nokkurri nákvæmni.
Þetta er því tiltölulega hættulitill staður.
Við liöldum aftur til Madrid. A leiðinni er staðnæmzt
í Torija. Það er einn af þessum hvítu, suðrænu smá-
hæjum, sem eru svo fallegir tilsýndar, en tilkomuminni,
þegar nær dregur. Þar fáum við að borða og kalt appel-
sinuvatn að drekka, þvi að liitinn er óskaplégur. Vegg-
irnir í salnum, þar sem við sitjum, eru skreyttir skrípa-
myndum af fasistum. Þar er ein griðarstór blýants-
teikning af Franco. Hann er þar í líki einhverrar skepnu,
seiri er sambland af svíni og asna, en á baki hans sitja
Mússólíni og Hitler, og heldur ófrýnilegir. Stjórnarher-
deild liefir aðsetur silt i þessum bæ, og fáum við að
sjá hersýningu, sem þar fer fram þennan dag. Iiermenn-
irnir, flest kornungir menn, eru búnir eins og verka-
menn, í brúnum nankinsfötum, og eru búningarnir jafn-
vel nokkuð liver með sínum hætti. En þetta er auðsjá-
anJega þrautþjálfað lið, og svipurinn á andlitum þess-
ara alvarlegu manna sýnir, að þeir vita, fyrir livað þeir
berjast, og að þeir eru ákveðnir í því að sigra og
fórna til þess lífi sínu. Sveitarstjórinn, sem er þýzkur
flóttamaður, heldur ræðu til herdeildarinnar og ávarp-
ar liana svo: „Hermenn! Félagar!“ Og hér eru her-
foringjarnir og hermenn þeirra vissulega félagar. Hér
ríkir annað andrúmsloft en í herjum landránsríkjanna,
þar sem hundshlýðnin er lögboðin og foringjum leyfisl
að fara með hermennina eins og skjmlausar skepnur
eða enn verr, þar sem heræfingaþvargið miðar að þvi,
að gera hermennina að viljalausum verkfærum, búna
lil að láta siga sér undir fölsuðum kjörorðum út i land-
vinningastyrjöld, án þess að þeir liafi sjálfir hugmynd
um, hver tilgangurinn er í raun og sannleika. Þessi
ber er allur annar. Hann liefir nýskapazt á einu ári
í háleitri en harðvítugri baráttu fyrir frelsi þjóðarinn-
ar í heild sinni og hinnar kúguðu stéttar sér í lagi.
31