Rauðir pennar - 01.01.1938, Blaðsíða 62
Andspænis þessari gleðilegu staðreynd stendur önnur
næsta dapurleg. Á fjölda syæðum hefir maðurinn ekki
náð neinni stjórn og valdi á lífi sínu, og þetta varðar
sérstaklega fullnægju hinna einföldustu lifsþarfa, öfl-
un matar, klæða og liúsakynna. Framleiðsla þessara
gæða liefir að sönnu vaxið gífurlega á síðustu öld. En
langsamlega mestur liluti mannkynsins lifir þó enn-
þá við skort og neyð, og æði mikill liluti i eynid og
volæði, sem er algert niðurhrot á öllum mannlegum
virðuleik.
Sjálft liið hagræna lif fær víðast livar um heim að
starfa í fullkominni blindni. Öfl þess verka úr áttum,.
sem koma mönnum á óvart, og skapa niðurstöður um
liag manna, sem þeir standa máttvana gagnvart. Enga
auðmýkingu mega menn nú þola, er meira sé mann-
skemmandi en vanmátt sinn gagnvart öllum þeim liag-
rænu sveiflum, sem gera út um velfarnan þeirra. Skort-
ur hrauðs, skortur einföldustu lífsnouðsynja, eða þá
Iiinsvegar svo hatrömm lífsharátta, að hún drepur alla
dáð og orku úr mönnum, þetta liefir verið hlutskipti
milljóna af mönnum, kynslóð eftir kynslóð, og er enn
þann dag í dag.
Er nokkur þörf á þessu? Er liægt að ráða hót á
þessu? Og ef svo er, hví er það ekki gert?
Vér skulum nú líta snöggvast á þessar spurning-
ar.
Hin risavaxna véltækni, sem hefst á síðari hluta 18.
aldar og síðan hefir ekki einungis haldið áfram að
færast í aukana, lieldur gert það með þeim risastökk-
um, að engan óraði fyrir; hún hefir ómótmælanlega
fært mönnum upp í hendurnar tæki til þess að hefja
allt líf silt og afkomu á liærra stig. í stuttu máli má
svo segja, að nú liggi fyrir i fyrsta sinn í sögu alls
mannkynsins tekniskir möguleikar til þess að full-
nægja ríkulega öllum frumþörfum allra manna. Og
það hefir ahlrei verið unnt áður. Á engu stigi þróun-
62