Búnaðarrit - 01.01.1901, Page 160
158
sjer skilyrði fyrir heilbrigði allra skepna, en auk þess
felst í því beinlínis vörn gegn bakteríunum, og að því
er berklabakteríurnar sjerstaklega snertir, er Ijósbirtan
þeim mjög skæð, eins og áður er á drepið.
Snive (malleus humidus et farceminosus) kalla
Danir hesta sjúkdóm einn illkynjaðan og illa ræmdan,
sem víða er algengur í útlöndum; veldur honum bak-
tería, sem að mörgu leyti er svipuð berklabakteríunni,
en henni þó óskyld. Sýki þessi lýsir sjer á þann hátt,
að í slímhimnuna innan í nösunum, í lungun eða húð-
ina koma smá ber eða örður, og detta þar eptir nokk-
urn tíma sár á, sem stöðugt ýlir úr; geta sár þessi
orðið mjög stór og mikil og í vilsunni úr þeim er ætíð
sægur af bakteríunum. Hestar með þennan sjúkdóm
hafa því nær allt af rennsli úr nösum, og það er eitt af
aðaleinkennunum, er menn marka sjúkdóminn af. Sýkin
er stundum afar-bráð og drepur þá á fáum dögum, en
optast erhún mjög langvinn og hæg, og dragast hestar
opt með hana árum saman.
Ef sýki þessi tekur menn — og það kemur allopt
fyrir - - er hún jafnan mjög bráð, drepur á stuttum
tíma. Fá menn hana vanalega á þann hátt, að nasa-
slím hesta eða vilsa úr sárum berast í nef manna,
augu, eða varir eða sár á höndum og hlcypur þá bólga í;
fylgir þessu áköf hitasótt, nefrennsli, kirtlabólga og liða-
bólga; sár koma í munn, nef og kok og smákýli hjer
og þar í hörundið. Allar lækninga-tilraunir eru vana-
lega árangurslausar; þó er reynandi að brenna strax
með glóandi járni sár það, sem ólyfjanin fyi'st hefur
borizt í.
Sýkin þokkist ekki hjer á landi og hefur víst al-
drei hingað komið og má eflaust þakka það lögunum
um bann gegn innflutningi á útlondu kvikfje; enda er